گرمای شدید تابستان امسال چالشی بزرگ برای سلامت عمومی به خصوص در مناطق گرم و خشک کشور است. افزایش دما و رطوبت بالا میتواند فشار زیادی بر سیستم تنظیم دمای بدن وارد کند و در صورت عدم مراقبت، باعث بروز مشکلاتی چون گرمازدگی، اختلال در عملکردهای فیزیولوژیکی، و حتی اختلالات شدیدتر گردد. اما چگونه میتوان تابآوری بدن را در برابر این شرایط دشوار افزایش داد و سلامت خود را حفظ کرد؟ در این یادداشت، بر اساس نظرات کارشناسان پزشکی و علمی، نکات کلیدی و علمی پیشگیری و تطبیق بدن با گرمای شدید تابستان ارائه میشود.
سازگاری تدریجی با هوای گرم؛ کلید ارتقای تابآوری
مهندس حمید گلناری، کارشناس مسئول امور کاهش خطر بلایا در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، تأکید میکند که یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با گرما، عادت کردن تدریجی بدن به شرایط دمایی بالا است. وقتی بدن به تدریج در معرض گرما قرار گیرد، سیستم تنظیم دمای داخلی آن بهبود یافته و میتواند بهتر تعادل حرارتی را حفظ کند. از این رو، توصیه میشود طی روزهای نخست تابستان، از قرار گرفتن طولانیمدت در معرض نور مستقیم خورشید خودداری شود و فعالیتهای سنگین فیزیکی به تدریج افزایش یابد.
تأمین مایعات و املاح؛ پایه سلامت در گرما
بدن در معرض گرما با تعریق شدید سعی در خنکسازی خود دارد که این فرآیند با از دست دادن مایعات و املاح حیاتی همراه است. به گفته مهندس گلناری، مصرف منظم و کافی مایعات به ویژه آب، حتی در صورت نبود احساس تشنگی اهمیت حیاتی دارد. میزان توصیهشده مصرف مایعات در تابستان تا چهار لیتر در روز افزایش مییابد. علاوه بر آب، تغذیه با مواد حاوی نمک و پتاسیم نیز به حفظ تعادل الکترولیتی بدن کمک میکند و از بروز گرفتگی عضلات و اختلالات مربوط به کمبود املاح جلوگیری میکند.
انتخاب پوشش مناسب؛ راهکاری ساده اما مؤثر
پوشیدن لباسهای سبک، نخی و رنگ روشن که به استحکام تبخیر عرق کمک کرده و از جذب گرمای زیاد جلوگیری کند، از دیگر راهکارهای افزایش تابآوری است. دکتر حمیدرضا ریحانی، متخصص طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، توصیه میکند از لباسهای تنگ، ضخیم یا ساختهشده از مواد غیرقابل تنفس پرهیز شود. همچنین استفاده از کلاه لبهدار و عینک آفتابی، کاهش قرارگیری مستقیم در نور خورشید و استفاده از سایهبانها، به حفظ دمای طبیعی بدن کمک میکند.
مدیریت فعالیتهای بدنی و زمانی مناسب ورزش
فعالیت بدنی شدید در هوای گرم اصلیترین عامل بروز گرمازدگی است. دکتر ریحانی تأکید میکند که ورزش و دیگر فعالیتهای فیزیکی باید در ساعات خنکتر روز، مانند صبح زود یا غروب انجام شود. همچنین زمان ورزش باید به تدریج افزایش یابد تا بدن فرصت عادت به گرما را پیدا کند. استراحتهای منظم در سایه و مصرف مایعات بین دورههای فعالیت، نیز ضروری است.
مراقبت ویژه از گروههای پرخطر
سالمندان، کودکان زیر پنج سال، بیماران قلبی و دیابتی و نیز زنان باردار به دلیل ضعف نسبی در عملکرد سیستم تنظیم دمای بدن، بیشتر در معرض خطر گرمازدگی قرار دارند. این گروهها باید با مراقبتهای ویژه، استفاده از تهویه مناسب و رعایت توصیههای بهداشتی، سلامت خود را به دقت حفظ کنند.
پیشگیری از عوارض جانبی گرمازدگی
علائمی مانند سردرد، سرگیجه، خستگی مفرط، گرفتگی عضلات و تعریق شدید نشانههای اولیه گرمازدگی است که نیاز به اقدام فوری دارد. انتقال فرد به محیط خنک، نوشیدن آب و در موارد حاد، مراجعه به مراکز درمانی از جمله اقدامات حیاتی است. آموزش عمومی درباره این علائم و پیشگیری از آنها میتواند به کاهش موارد ابتلا به مشکلات جدی ناشی از گرما کمک شایانی کند.
تابآوری بدن در برابر گرمای بیسابقه تابستان امسال، با رعایت نکات علمی و پزشکی میسر است. پذیرش تدریجی گرما، مصرف آب کافی و متعادل، استفاده از پوشش مناسب، مدیریت زمان و نوع فعالیت بدنی و مراقبتهای ویژه از گروههای آسیبپذیر، اصلیترین توصیههایی هستند که میتوانند به حفظ سلامت کمک کنند. آگاهی و رعایت این اصول توسط همه شهروندان، به ویژه در شرایطی که شدت گرما و رطوبت افزایش یافته، از اهمیت حیاتی برخوردار است.
دیدگاهتان را بنویسید