رودخانه زایندهرود همواره به عنوان شاهرگ حیاتی استان اصفهان نقش بیبدیلی در تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت این منطقه داشته است. اما در سالهای اخیر، کاهش شدید آبدهی و برداشتهای غیرمجاز در بالادست این رودخانه، تهدیدی جدی برای حفظ این منبع آبی محسوب میشود. نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی، رمضان رحیمی، با تأکید بر رفع این چالشها و مدیریت صحیح منابع آب، ضرورت توقف برداشتهای غیرقانونی و اجرای پروژههای انتقال آب را یادآور شد و راهکارهای عملیاتی برای احیای این رودخانه مهم معرفی کرد.
چالشهای اصلی زایندهرود؛ برداشت غیرقانونی در بالادست و کاهش منابع آب
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر رمضان رحیمی در گفتوگو با ایسنا، بر این موضوع تأکید کرد که برداشتهای غیرقانونی در بخش بالادست زایندهرود باید با نظارت قانونی و قاطعانه وزارت نیرو و آب منطقهای متوقف شود. وی افزود: «این خواسته به حق مجمع نمایندگان استان اصفهان است که حفظ منابع آب زایندهرود و توزیع عادلانه آن به شرب و کشاورزی را تضمین کند.» رحیمی تأکید کرد که ذخیرهسازی و حفاظت کافی از منابع زیر سد زایندهرود باید به شکل مستمر مدنظر قرار گیرد تا آب پایدار و مطمئن در اختیار مردم و بخشهای مختلف اقتصادی باشد.
پروژههای حیاتی انتقال آب؛ دریای خلیجفارس و تونل سوم کوهرنگ
از جمله راهکارهای کلیدی برای تأمین آب پایدار در استان، سه پروژه بزرگ انتقال آب مطرح شدهاند که میتوانند بخش زیادی از کمبود آب را جبران کنند. یکی از این طرحها، انتقال ۷۰ میلیون مترمکعب آب از دریای عمان به پالایشگاه اصفهان است که این آب به صنایع پرمصرف تخصیص داده شده تا برداشت از زایندهرود کاهش یابد. وی خاطرنشان کرد: «هدف این است که زایندهرود فقط برای تأمین شرب و کشاورزی استفاده شود و صنایع به جای آب رودخانه از منابع جایگزین بهره ببرند.»
رحیمی همچنین به پروژه تونل سوم کوهرنگ و سد ماندگان اشاره کرد که در صورت بهرهبرداری، نقش بسیار مهمی در تقویت منابع آبی فلات مرکزی ایران خواهند داشت. وی از استاندار و مدیران آب منطقهای خواستار پیگیری جدی و تسریع در بهرهبرداری از این پروژهها شد تا روند احیای دائمی زایندهرود محقق گردد.
اهمیت استفاده از آب غیرمتعارف در صنایع؛ راهکاری برای کاهش فشار بر رودخانه
یکی از راهبردهای نوین حفظ منابع آب، استفاده از آب غیرمتعارف مانند پساب فاضلاب صنعتی برای مصارف غیرشرب است. رمضان رحیمی یادآور شد: «صنایع بزرگ استان به ویژه مجتمع فولاد مبارکه باید فضای سبز و درختان غیرثمره خود را با پساب فاضلاب آبیاری کنند.» به گفته وی، برخی صنایع با شهرستانها قراردادهای استفاده از پساب دارند که اجرای دقیق این قراردادها و پایبندی به آنها نقش مهمی در کاهش مصرف آب زایندهرود دارد.
تغییر الگوی کشت و بهرهوری کشاورزی؛ کاهش هدررفت و افزایش بازدهی
تغییر الگوی کشت و بهکارگیری روشهای نوین آبیاری از دیگر اقدامات تأثیرگذار در کاهش مصرف بیرویه آب در کشاورزی است. نماینده مردم فلاورجان تأکید کرد که «کشتهای کمآببر و استفاده گسترده از آبیاری قطرهای توانستهاند تا حد زیادی از هدررفت آب جلوگیری کنند و همکاری کشاورزان در این زمینه رضایتبخش است.» استفاده از فناوریهای نوین کشاورزی و آبیاری هوشمند زمینهساز تحقق کشاورزی پایدار و حفظ منابع آبی خواهد بود.
مدیریت مصرف آب شرب و ضرورت فرهنگسازی صرفهجویی
رمضان رحیمی درباره مصرف آب شرب نیز توصیه کرد که با رشد تعداد مشترکان و افزایش تقاضا، شهروندان باید در مصرف آب صرفهجویی کنند تا کاهش فشار بر شبکه آبرسانی موجب تامین مستمر و بدون وقفه آب در فصول گرم سال شود. وی خاطرنشان ساخت: «صرفهجویی همگانی و فرهنگسازی در مصرف بهینه آب، از عوامل کلیدی جلوگیری از بحرانهای کمآبی است.»
اهمیت توقف برداشتهای غیرقانونی برای پایداری منابع آب
یک کارشناس منابع آب با تأکید بر ضرورت توقف برداشتهای غیرمجاز در بالادست زایندهرود گفت: «برداشتهای غیرقانونی یکی از عوامل عمده کاهش حجم آب در این رودخانه است که به شدت بر تعادل اکوسیستم منطقه و تأمین آب شرب تاثیر منفی گذاشته است. بدون کنترل جدی این برداشتها و تحقق پروژههای انتقال آب پایدار، نمیتوان انتظار احیای این رودخانه و تأمین نیازهای اقتصادی و زیستمحیطی استان را داشت.»
وی همچنین پویا بودن برنامههای مدیریتی و نقش مشارکتی بخشهای مختلف از جمله دولت، کشاورزی، صنعت و مردم را کلید موفقیت در مدیریت منابع آب دانست و افزود: «با بهرهگیری از شیوههای نوین آبیاری، کنترل مصرف و مدیریت منابع جایگزین، میتوان شرایط احیای زایندهرود را فراهم کرد.»
راهکارهای جامع برای احیای زایندهرود و توسعه پایدار اصفهان
برداشتهای غیرقانونی در بالادست زایندهرود تهدید بزرگی برای منابع آب و توسعه پایدار استان اصفهان محسوب میشود. توقف این برداشتها با نظارت قوی، اجرای پروژههای انتقال آب از جمله تونل سوم کوهرنگ، استفاده از آب غیرمتعارف در صنایع و تغییر الگوی کشت کشاورزی، راهکارهای کلیدی در مسیر کاهش فشار بر این رودخانه است.
همچنین افزایش فرهنگ صرفهجویی و مدیریت مصرف آب شرب به همراه همکاری بینبخشی، از عوامل مؤثر در حفظ این موهبت طبیعی و تأمین امنیت آبی استان خواهد بود. تحقق این اهداف نیازمند عزم جدی مسئولان و مشارکت فعال همه ذینفعان است تا زایندهرود به جایگاه اصلی خود بعنوان شاهرگ حیاتی استان بازگردد.
دیدگاهتان را بنویسید