در عصر حاضر، مدیریت تقاضای انرژی و گذار به منابع تجدیدپذیر، یکی از مهمترین چالشهای مهندسی سیستمهای قدرت و اقتصاد انرژی شهری محسوب میشود. طرحهای متمرکز تولید برق همواره با چالشهایی نظیر تلفات انتقال بالا، آسیبپذیری در برابر حملات فیزیکی و سایبری (همانطور که در خبر پیشین اشاره شد)، و عدم انعطافپذیری در پاسخگویی به اوج تقاضای لحظهای مواجه بودهاند. در این راستا، استراتژی تولید توزیعشده با محوریت نصب نیروگاههای خورشیدی کوچکمقیاس روی سقف ساختمانها بهعنوان یک راهحل بنیادین در مدیریت ریسک شبکه و افزایش تابآوری انرژی شهری مطرح شده است.
به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه خبری سپاهان خبر طرح «شهر خورشیدی» شهرداری اصفهان، یک رویکرد سیستمی است که با هدف همافزایی بین تولید، مصرف و مدیریت مالی، نمونهای برجسته از تحقق این استراتژی نوین در ایران به شمار میرود.
طراحی سیستمی «شهر خورشیدی» با ۵۰۰ مگاوات هدفگذاری استراتژیک
سید مهدی حسینی، مدیر بهینهسازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری شهرداری اصفهان، جزئیات طرح جامع «شهر خورشیدی» را در گفتوگو با ایرنا تشریح کرد. این طرح با هدف نصب نیروگاههای خورشیدی کوچکمقیاس، ۵۰۰ مگاوات ظرفیت تولید برق پاک و پایدار را هدف قرار داده است. این هدفگذاری عظیم، از طریق تجهیز ۵۰ هزار واحد مسکونی و ۳۲ هزار واحد صنفی محقق خواهد شد، که نشاندهنده یک برنامه نصب توزیعشده در مقیاس شهری است. این حجم از نصب، نیازمند مدیریت پیچیده لجستیک، استانداردسازی فنی و هماهنگی بین هزاران مالک واحد است.
تعهدات اولیه شهرداری و تأمین مالی ۵-ساله (۱۴۰۱ تا ۱۴۰۵ )
تعهد اولیه شهرداری اصفهان به اجرای ۳۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی بهطور مستقیم، نشاندهنده عزم نهادی در آغاز پروژه است. تأمین منابع مالی کلی پروژه، که بالغ بر ۲۵۰ هزار میلیارد ریال برآورد شده، از طریق یک مدل ترکیبی شامل بودجه مناطق شهرداری، شهرداری مرکزی و اعتبارات مصوب با عنوان «تجدیدپذیر» انجام شده است. این برنامه پنجساله (از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۵)، یک افق زمانی مشخص برای دستیابی به سطوح بالای نفوذ فناوری خورشیدی در بافت شهری اصفهان فراهم میآورد.
تحلیل پتانسیل و اولویتبندی مبتنی بر ظرفیت سنجی
بر اساس گردش سنجی انجام شده، از حدود ۶۱۰ هزار واحد مسکونی موجود در اصفهان، ۱۵۰ هزار واحد دارای پتانسیل فنی نصب هستند. انتخاب ۵۰ هزار واحد از این ظرفیت، نشاندهنده یک رویکرد بهینهسازی اقتصادی و فنی است؛ یعنی تمرکز بر واحدهایی که بالاترین ضریب بازگشت سرمایه و بهرهوری انرژی را تضمین میکنند. همچنین، ۳۲ هزار واحد صنفی برای نصب سیستمهای هیبریدی ۵ کیلوواتی انتخاب شدهاند که اهمیت نقش بخش تجارت در پایداری شبکه را نشان میدهد.
مزایای چندوجهی: درآمد پایدار و استقلال عملیاتی مشترکین
مزیت رقابتی این طرح برای شهروندان، صرفاً کاهش بار شبکه نیست، بلکه ایجاد درآمد پایدار و بلندمدت از طریق فروش مازاد برق تولیدی به شبکه است. علاوه بر جنبه اقتصادی، حسینی بر مزیت استقلال عملیاتی تأکید کرد: در زمان قطعی برق شبکه، این واحدها میتوانند با اتکا به ظرفیت تولیدی خود، به مصرف ضروری ادامه دهند که این امر عملاً تلفات ناشی از خاموشی را برای خانوارها و اصناف به شدت کاهش میدهد.
نوآوری در مدلهای تامین مالی: مشارکت هیبریدی و بازپرداخت مبتنی بر درآمد
تأمین مالی پروژههای DG اغلب یک مانع کلیدی است. شهرداری اصفهان با شناسایی این چالش، مدلهای نوآورانهای را مطرح کرده است. رایزنی با شرکتهای متخصص که سابقه اجرای نیروگاههای کوچکمقیاس دارند، منجر به پیشنهاد مشارکت ۵۰ درصدی در نصب سیستمهای ۲۰ کیلوواتی هیبریدی در ۱۵۰ واحد منتخب سپاهان شهر شده است. مدل بازپرداخت تسهیلات نیز بسیار هوشمندانه طراحی شده است: مشترک در سال اول مبلغی را پرداخت کرده و از سال دوم به بعد، بازپرداخت اقساط دقیقاً از محل درآمد حاصل از فروش برق به شبکه انجام میگیرد. این مدل، ریسک مالی را از دوش شهروندان برداشته و آن را به بازدهی پروژه پیوند میزند.
یک گام مهم در جهت نهادینهسازی اقتصاد انرژی خورشیدی خانگی
دکتر علی کمالی، تحلیلگر بازار انرژی در این باره به خبرنگار ما گفت : مدل بازپرداخت مبتنی بر درآمد در این طرح، یک گام مهم در جهت نهادینهسازی اقتصاد انرژی خورشیدی خانگی است. با توجه به نرخ خرید تضمینی برق تجدیدپذیر، مادامی که این نرخ حفظ شود، این طرح نه تنها یک پروژه عمرانی، بلکه یک اوراق قرضه سبز شهری با پشتوانه درآمدی مطمئن محسوب میشود. چالش اصلی، حفظ ثبات تعرفهای است.
سرمایهگذاری استراتژیک در جهت کاهش نیاز به زیرساختهای شبکه توزیع سنتی
مهندس سارا مظاهری، متخصص توسعه زیرساختهای هوشمند نیز در این رابیطه اظهار داشت : نصب سیستمهای هیبریدی با قابلیت ذخیرهسازی، در کنار مزایای تولید، به مدیریت بهتر پروفایل بار در ساعات پیک کمک میکند. این رویکرد، یک سرمایهگذاری استراتژیک در جهت کاهش نیاز به ارتقاء پرهزینه زیرساختهای شبکه توزیع سنتی است و میتواند به مدیریت بهتر تقاضا کمک کند.
نقش محوری اصفهان از رتبه سوم تا کسب جایگاه اول تولید خورشیدی
تأکید بر پیشرفتهای صورتگرفته در استان اصفهان، بر اهمیت این طرح دلالت دارد. گزارشها حاکی از آن است که اصفهان با تلاشهای اخیر، از رتبه سوم کشوری در تولید برق خورشیدی به رتبه نخست ارتقاء یافته است. اتصال ۲۴۰ مگاوات برق خورشیدی به شبکه سراسری تا کنون، و هدفگذاری برای رسیدن به ۵۳۰۰ مگاوات تا سال ۱۴۰۷، نشاندهنده یک عزم منطقهای برای تبدیل شدن به قطب انرژی پاک است.
پیشنهاد کارگروه راهبری و ضرورت تسریع در اجرا
در پایان، حسینی پیشنهاد تشکیل کارگروه ویژهای با محوریت شهرداری اصفهان برای راهبری و تسریع در اجرای این طرح ملی را مطرح کرد. این تأکید بر لزوم تشکیل ساختار مدیریتی متمرکز، برای تسهیل فرآیندهای اداری و جذب سریع منابع مالی باقیمانده ضروری است تا اهداف بلندپروازانه طرح در بازه زمانی تعیین شده محقق گردد.
دیدگاهتان را بنویسید