شروع مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا به شدت فضای داخلی و نیز بین المللی را تحتالشعاع قرار داده است و حصول به توافق در این زمینه میتواند تغییر و تحولاتی در روابطات دیپلماتیک بین بازیگران سیاسی خصوصا ایران و غرب ایجاد کند. پیش از شروع دور دوم مذاکرات و در فرآیند دیدارهای متقابل مقامات ایران و روسیه، وزیر امور خارجه کشور به روسیه سفر کرد و نتیجه حاصل شده امضا و تصویب سند همکاریهای راهبردی در حوزههای اقتصادی و نظامی از سوی روسیه بود.
از طرفی دیگر و پیش از شروع دور سوم مذاکرات غیرمستقیم که در سطوح فنی و کارشناسانه نیز برگزار شد به دعوت وزیر امور خارجه چین، عراقچی به این کشور سفر کرد تا به تعمیق روابطات و تعاملات میان دو کشور بپردازد که در چند سال اخیر به خصوص بعد از عضویت ایران در سازمانهای همکاریهای شانگهای شدت بیشتری گرفته است. چنانکه به گفته مقامات چینی آنها به دنبال حفظ تمامی روابطات خود در سطوح مختلف با جمهوری اسلامی ایران هستند و از آن استقبال می کنند. روابط بین ایران و چین بر مدار سابقهی تاریخی و تمدنی هر دو کشور و با تاکید بر اشتراکات میان طرفین میتواند دستاوردهای های مهمی به همراه داشته باشد.
در جریان این سفرها وزیر امور خارجه کشور درباره کم و کیف مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا رایزنیهایی با طرفهای روسی و چینی داشته است. این سفرها و رایزنیها نشان دهندهی این است که قرار نیست تمام تخممرغها در سبد مذاکرات با آمریکا گذاشته شود. چنانکه سابقه بدعهدی آمریکا در مذاکرات قبلی و توافق برجام این مسئله را کاملا روشن می کند. رئیس جمهور نیز خاطر نشان کرد: قرار نیست کار کشور را به مذاکرات گره بزنیم و معطل آن بمانیم. در قالب چارچوبهای مشخص خودمان آماده توافق هستیم. نزدیک شدن به توافقی نهایی نیازمند ضمانت طرف آمریکایی برای عمل به تعهداتش یعنی رفع تحریمهدی مالی و تجاری است.
علی رغم پیشبرد مذاکرات مثبت و سازنده با آمریکا در جهت رفع تحریمها، شایسته است که همچنان در قالب استراتژی شرقنگری همکاریهای راهبردی با چین و روسیه و نیز سایر همسایگان شرقی، تقویت و تحکیم پیدا کند و در این زمینه توازنی دیپلماتیک برقرار گردد. توازنی که میتواند قدرت دیپلماتیک ایران در مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را افزایش دهد چراکه روسیه و چین هر دو از مهمترین رقبای نظامی و اقتصادی آمریکا محسوب میگردند و تنشهای نظامی میان روسیه و آمریکا و نیز تنشهای اقتصادی میان چین و آمریکا همچنان در جریان است.
از این رو پیگیری همکاری با چین و روسیه که هر دو از اعضای سازمان بریکس هستند که به تازگی و در دوران دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران نیز به آن پیوست، می تواند از لحاظ دیپلماتیک توان چانهزنی را برای ایران افزایش داده و آمریکا را روی خط مذاکرات نگه دارد تا برای رسیدن به توافقی مثبت، اقداماتی ملموس و عملیاتی را انجام دهد. آنچه که اهمیت دارد توجه به تامین منافع و مصالح مردم است. هر گونه همکاری با چین و روسیه و نیز همکاریهای احتمالی با غرب بعد از حصول توافق بایستی در چارچوب خط مشیها و سیاستهای کلان منتج به افزایش سرمایهگذاری در تولید و رونق آن و در جهت تامین هر چه بیشتر منافع و مصالح مردم باشد. طبعا گسترش دایره روابطات دیپلماتیک و در دستور کار قرار دادن روابط با نزدیک و روابط با دور و محدود نکردن روابطات دیپلماتیک میتواند برای دسترسی به این مهم کمک کننده باشد.
دیدگاهتان را بنویسید