اصفهان در تب و تاب لیگ نخبگان
در قلب فلات مرکزی ایران، شهری با قدمتی هزاران ساله و هویتی گره‌خورده با هنر و خلاقیت می‌درخشد؛ اصفهان، نه تنها پایتخت فرهنگی ایران، بلکه گنجینه‌ای از صنایع دستی و مقصدی بی‌بدیل برای گردشگری جهانی است. این شهر خلاق که با میراث غنی معماری، بازارهای پرجنب‌وجوش و هنرمندان چیره‌دست خود شناخته می‌شود، می‌تواند موتور محرک اقتصاد منطقه و کشور باشد.به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر با این حال، در شرایط کنونی که بخش‌های اقتصادی مختلف، از جمله گردشگری و صنایع دستی، با چالش‌های متعددی روبرو هستند، نیازمند بازنگری اساسی در رویکردها و اجرای راهکارهای عملی و تحول‌گرایانه هستیم. این گزارش با تمرکز بر پتانسیل‌های اقتصادی حوزه صنایع دستی و گردشگری اصفهان، چالش‌های موجود را بررسی کرده و راهکارهایی نوین برای جذب سرمایه، ارتقای برند شهر و تحقق اهداف اقتصادی پایدار ارائه می‌دهد.
اصفهان، شهر خلاق و نگین صنایع دستی ایران: فرصت‌های اقتصادی در سایه چالش‌ها
اصفهان، با داشتن بیش از ۱۲ هزار هنرمند فعال در حوزه صنایع دستی و ثبت جهانی به عنوان «شهر خلاق صنایع دستی» از سوی یونسکو، از ظرفیت‌های اقتصادی بی‌نظیری در این بخش برخوردار است. این موقعیت ویژه، نه تنها یک افتخار فرهنگی، بلکه یک مزیت رقابتی قدرتمند برای جذب گردشگر و ایجاد اشتغال پایدار محسوب می‌شود. با این حال، چنانچه مهدی جمالی‌نژاد، استاندار اصفهان، در نخستین جلسه مجمع نمایندگان استان اصفهان با محوریت بررسی چالش‌های گردشگری و صنایع دستی در دوران بحران اشاره کرد، این حوزه به شدت آسیب دیده و نیازمند راهکارهای عملی و فوری است.
آسیب‌شناسی اقتصادی حوزه گردشگری و صنایع دستی اصفهان
جمالی‌نژاد در این جلسه تاکید کرد که «گردشگری ما مظلوم واقع شده است» و اصفهان، به عنوان قطب فرهنگی و تاریخی کشور، بیشترین تهدید و خسارت را در این بخش متحمل شده است. این آسیب‌ها تنها محدود به جنبه‌های فرهنگی نیست، بلکه مستقیماً بر معیشت و اقتصاد هزاران نفر از هنرمندان، صنعتگران و فعالان حوزه گردشگری در استان اصفهان اثر گذاشته است. صنایع دستی و گردشگری در اصفهان، صرفاً یک فعالیت تفریحی یا هنری نیست، بلکه منبع اصلی رزق و روزی بسیاری از خانواده‌ها محسوب می‌شود و هرگونه رکود در این بخش، پیامدهای اقتصادی گسترده‌ای به همراه دارد.
ضرورت حمایت‌های ساختاری و قوانین حمایتی
استاندار اصفهان با اشاره به این موضوع، خواستار تدوین لوایح جداگانه برای حمایت از بخش صنایع دستی و گردشگری شد. این درخواست نشان‌دهنده نیاز مبرم به رویکردی ساختاری و قانونمند برای حمایت از این بخش مولد است. همانطور که جمالی‌نژاد اشاره کرد، مسائل استانی باید توسط مدیریت استان و امور کشوری توسط نمایندگان مجلس پیگیری شود تا با همکاری وزرای مربوطه، مشکلات به‌سرعت حل‌وفصل گردد. این هماهنگی بین سطوح مختلف مدیریتی، شرط لازم برای رفع موانع و تسهیل فعالیت فعالان این حوزه است.
تلفیق قوانین و جذب سرمایه‌گذار: کلید طلایی تحول اقتصادی
یکی از چالش‌های جدی که توسط اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان نیز مطرح شد، «اجرای بیش از حد قوانین و تمایل به پیچ و تاب دادن قوانین در سازمان‌ها» است. این رویکرد، موجب فرار سرمایه‌گذاران از استان شده و مانع از جذب سرمایه‌های لازم برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری و صنایع دستی می‌گردد. عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان با تأکید بر اینکه سرمایه‌گذاران به مناطقی می‌روند که به‌راحتی مجوزهای لازم را دریافت می‌کنند، بیان داشت: «اگر سرمایه‌گذاری به اصفهان بیاید و ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه بیاورد، حداقل ۱۵۰ میلیارد تومان می‌تواند برداشت کند و اگر منافع این سرمایه‌گذاری به شهر برسد، باید از آن حمایت کنیم.» این بدان معناست که تسهیل فرآیندهای اداری، کاهش بروکراسی و شفاف‌سازی قوانین، برای جذب سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری و صنایع دستی امری حیاتی است.
برندسازی نوین و ارتقای جایگاه اصفهان در عرصه جهانی
اصفهان با داشتن برندهایی همچون «شهر خلاق صنایع دستی»، «شهر تاریخی جهان»، «شهر فرهنگ و هنر» و «شهر ایثار و شهادت»، پتانسیل‌های فراوانی برای تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری برجسته در سطح بین‌المللی دارد. با این حال، چنانچه یکی از اعضای هیئت رئیسه شورای شهر اصفهان اشاره کرد، «کارهای زیادی در این زمینه‌ها باقی‌مانده است و باید توجه بیشتری به این بخش‌ها شود.» این امر نیازمند تدوین استراتژی‌های بازاریابی نوین، استفاده از ظرفیت‌های دیجیتال مارکتینگ، و تعریف پروژه‌های خلاقانه برای معرفی هرچه بهتر این برندها به مخاطبان جهانی است.
فرصت‌های اقتصادی در حوزه صنایع دستی اصفهان
• افزایش اشتغال : توسعه بخش صنایع دستی به طور مستقیم منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار برای هنرمندان و صنعتگران می‌شود.
• رونق اقتصادی : فروش محصولات صنایع دستی، هم در بازارهای داخلی و هم در بازارهای خارجی، می‌تواند به افزایش درآمد استان و بهبود وضعیت اقتصادی خانوارها کمک کند.
• جذب گردشگر : صنایع دستی به عنوان یکی از جاذبه‌های اصلی گردشگری، می‌تواند گردشگران بیشتری را به اصفهان جذب کرده و چرخه اقتصادی مرتبط با گردشگری را فعال سازد.
• توسعه پایدار : حمایت از صنایع دستی، ترویج فرهنگ بومی و حفظ میراث فرهنگی، زمینه‌ساز توسعه پایدار و مسئولانه در بلندمدت است.
راهکارهای پیشنهادی برای تحول اقتصادی در اصفهان
۱ – اصلاح قوانین و تسهیل فرآیندهای اداری
• ایجاد پنجره واحد برای صدور مجوزهای مربوط به فعالیت‌های گردشگری و صنایع دستی.
• بازنگری در قوانین و مقررات دست‌وپاگیر و تسهیل فرآیندهای اداری برای جذب سرمایه‌گذار.
• کاهش بروکراسی و تسریع در پاسخگویی به استعلام‌ها و درخواست‌های مربوط به فعالان این حوزه.
۲ – توسعه زیرساخت‌های گردشگری و صنایع دستی
• حمایت از راه‌اندازی و توسعه کارگاه‌های تولیدی صنایع دستی و مراکز نوآوری.
• ایجاد و تقویت بازارچه‌های دائمی و فصلی برای عرضه محصولات صنایع دستی در نقاط پرتردد شهری و مناطق گردشگری.
• بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و تسهیل دسترسی گردشگران به جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی.
• توسعه زیرساخت‌های اقامتی با کیفیت و متناسب با استانداردهای جهانی گردشگری.
۳ – تقویت برندسازی و بازاریابی نوین
• تدوین و اجرای استراتژی‌های جامع بازاریابی دیجیتال با تمرکز بر بازارهای هدف بین‌المللی.
• حضور فعال در نمایشگاه‌های بین‌المللی صنایع دستی و گردشگری و معرفی پتانسیل‌های اصفهان.
• راه‌اندازی کمپین‌های تبلیغاتی خلاقانه با هدف معرفی اصفهان به عنوان «شهر خلاق صنایع دستی» و «مقصد گردشگری برتر».
• استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌های نوین، شبکه‌های اجتماعی و اینفلوئنسرها برای معرفی جاذبه‌های شهر.
۴ – حمایت از هنرمندان و فعالان صنایع دستی
• برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی برای ارتقای مهارت‌های هنرمندان و آشنایی آن‌ها با بازارهای نوین.
• ارائه تسهیلات مالی و وام‌های کم‌بهره برای راه‌اندازی کارگاه‌های جدید و توسعه کسب‌وکارهای موجود.
• ایجاد بستری برای صادرات محصولات صنایع دستی و کمک به هنرمندان برای ورود به بازارهای جهانی.
۵ – تلفیق با اقتصاد گردشگری پایدار
• توسعه گردشگری مسئولانه و پایدار با تاکید بر حفظ محیط زیست و میراث فرهنگی.
• حمایت از طرح‌های گردشگری خلاقانه، مانند تورهای فرهنگی، کارگاه‌های آموزشی صنایع دستی برای گردشگران، و تجربه‌های بوم‌گردی.
• افزایش تعامل بین فعالان صنایع دستی و صنعت گردشگری برای ایجاد هم‌افزایی و ارائه بسته‌های جامع گردشگری.
نقش بخش خصوصی و نهادهای دولتی
همانطور که در گزارش اشاره شد، نبود توجه کافی به بخش خصوصی موجب کاهش رغبت فعالیت انبوه‌سازان و سرمایه‌گذاران در اصفهان شده است. این در حالی است که اصفهان با ظرفیت‌های فراوان خود می‌تواند میزبان سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه گردشگری باشد. لذا، لازم است نهادهای دولتی با رویکردی حمایتی، مشوق‌های لازم را برای جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی فراهم کرده و بستری امن و باثبات برای فعالیت آن‌ها ایجاد کنند. برگزاری مستمر جلسات با فعالان اقتصادی و شنیدن دغدغه‌های آن‌ها، گام مهمی در این راستا خواهد بود.
چشم‌انداز آینده روشن است و امیدوار
اصفهان، با سابقه درخشان در هنر و فرهنگ، پتانسیل عظیمی برای تبدیل شدن به قطب اقتصادی پایدار از طریق توسعه صنایع دستی و گردشگری دارد. با وجود چالش‌های موجود، این شهر با اجرای راهکارهای عملی، حمایت از بخش خصوصی، اصلاح قوانین دست‌وپاگیر و برندسازی نوین، می‌تواند جایگاه خود را نه تنها در سطح ملی، بلکه در عرصه بین‌المللی ارتقا دهد. این تحول اقتصادی، نه تنها به رونق اقتصادی اصفهان کمک خواهد کرد، بلکه موجب اشتغال‌زایی پایدار و حفظ میراث فرهنگی غنی این دیار کهن خواهد شد. زمان آن رسیده است که با عزمی راسخ و همکاری همه‌جانبه، پتانسیل‌های نهفته اصفهان را شکوفا کرده و آن را به نگین درخشان اقتصاد فرهنگ و هنر ایران تبدیل کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید