ناباروری یکی از چالشهای مهم سلامت باروری در جهان است که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد زوجها را درگیر میکند. این مشکل نه تنها جنبه پزشکی دارد، بلکه ابعاد روانشناختی، اجتماعی و حتی اقتصادی نیز به همراه دارد. درمان ناباروری نیازمند رویکردی چندجانبه است؛ از اصلاح سبک زندگی و تغذیه گرفته تا استفاده از روشهای پیشرفته کمکباروری. در این مطلب سرویس سلامت پایگاه خبری سپاهان خبر به سراغ دکتر پیمان صالحی، متخصص اورولوژی و فلوشیپ فوقتخصصی آندرولوژی و ناباروری رفته است تا مسیر آگاهی و تصمیمگیری برای زوجها روشنتر شود.

ناباروری چیست و چه زمانی تشخیص داده میشود؟
ناباروری به حالتی گفته میشود که زوج پس از ۱۲ ماه رابطه جنسی منظم و بدون استفاده از روشهای پیشگیری موفق به بارداری نشود. در زنان بالای ۳۵ سال، این بازه زمانی به ۶ ماه کاهش مییابد.
به نظر شما چه عواملی در ناباروری مردان نقش دارند؟
مهمترین عوامل ناباروری مردان عبارتاند از:
- واریکوسل (اتساع غیرطبیعی وریدهای بیضه)
- اختلالات هورمونی و ژنتیکی
- مواجهه با گرما و حرارت زیاد در محیط کار
- مصرف دخانیات، الکل و مواد مخدر
- استفاده طولانیمدت از موبایل در جیب یا لپتاپ روی پا
سبک زندگی سالم چگونه بر باروری تأثیر میگذارد؟
- سبک زندگی سالم یکی از پایههای اصلی درمان ناباروری است.
- مصرف میوهها، سبزیجات تازه، غلات کامل و منابع پروتئین سالم مانند ماهی و حبوبات.
- وزن مناسب کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن باعث بهبود کیفیت اسپرم و تخمک میشود.
- فعالیت بدنی ورزش منظم، گردش خون و عملکرد هورمونی را بهبود میبخشد.
- پرهیز از دخانیات سیگار و قلیان کیفیت اسپرم و تخمک را به شدت کاهش میدهند.
علاوه بر این موارد نقش تغذیه در درمان ناباروری چیست؟
- تغذیه صحیح میتواند کیفیت اسپرم و تخمک را ارتقا دهد.
- ویتامین C و Eبه عنوان آنتیاکسیدانها از آسیب اکسیداتیو جلوگیری میکنند.
- روی (Zinc) برای تولید اسپرم سالم ضروری است.
- اسید فولیک در زنان برای تشکیل تخمک سالم و در مردان برای بهبود DNA اسپرم اهمیت دارد.
خب حالا بفرمایید درمان دارویی ناباروری چگونه انجام میشود؟
پس از انجام آزمایشهای تخصصی مانند اسپرموگرام در مردان و بررسی ذخیره تخمدان در زنان، پزشک داروهای هورمونی یا مکملهای لازم را تجویز میکند. این داروها میتوانند:
- تحریک تخمکگذاری در زنان
- بهبود کیفیت اسپرم در مردان
- تنظیم هورمونهای جنسی در هر دو طرف
چه زمانی جراحی برای درمان ناباروری مردان لازم است؟
اول ) واریکوسل متوسط تا شدید → جراحی میکروسکوپیک برای اصلاح جریان خون بیضهها
دوم ) آزواسپرمی (اسپرم صفر) → استفاده از روش **Micro-TESEبرای استخراج اسپرم از بافت بیضه
این جراحیها میتوانند امکان استفاده از اسپرم در روشهای کمکباروری را فراهم کنند.

روشهای کمکباروری چیست و چه زمانی استفاده میشوند؟
زمانی که درمانهای دارویی و جراحی نتیجه ندهند، روشهای کمکباروری به کار میروند، البته انتخاب روش به سن زن، کیفیت تخمک، وضعیت رحم و پارامترهای اسپرم بستگی دارد.
- تزریق اسپرم داخل رحم : مناسب برای مشکلات خفیف اسپرم یا اختلالات دهانه رحم.
- لقاح آزمایشگاهی : ترکیب اسپرم و تخمک در آزمایشگاه و انتقال جنین به رحم.
- تزریق اسپرم داخل تخمک : برای موارد شدید ناباروری مردان.
با این مواردی به نظر شما آیا ناباروری قابل پیشگیری است؟
بله . قطعا . بسیاری از موارد ناباروری با رعایت اصول ساده قابل پیشگیری هستند .
- اجتناب از مصرف دخانیات و الکل
- کنترل وزن و فشار خون
- مدیریت استرس و خواب کافی
- پرهیز از مواجهه طولانی با گرما و امواج الکترونیکی
نقش روانشناسی در درمان ناباروری چیست؟
ناباروری میتواند فشار روانی زیادی بر زوجها وارد کند. مشاوره روانشناختی و حمایت اجتماعی: قطعا مهم و تاثیرگذار است؛ چون:
- اضطراب و افسردگی را کاهش میدهد.
- کیفیت رابطه زوجین را بهبود میبخشد.
- شانس موفقیت درمانهای کمکباروری را افزایش میدهد.
چه توصیه های برای افراد در این مراحل دارید؟
درمان ناباروری فرآیندی چندمرحلهای است که از اصلاح سبک زندگی و تغذیه آغاز میشود و در صورت نیاز به درمانهای دارویی، جراحی و نهایتاً روشهای کمکباروری ختم میگردد. توجه به سلامت جسمی و روانی هر دو طرف، همکاری با پزشک متخصص و صبر در طول مسیر درمان، کلید موفقیت در دستیابی به بارداری سالم است.







دیدگاهتان را بنویسید