کاشی‌های مسجد رحیم‌خان در خیابان طالقانی به سرقت نرفته‌اند

کاشی‌ها سرقت نشده‌اند، مرمت می‌شوند و برمی‌گردند

در روزهای اخیر، انتشار فیلمی در فضای مجازی باعث نگرانی برخی شهروندان اصفهانی شد؛ فیلمی که نشان می‌داد کاشی‌های مسجد تاریخی رحیم‌خان واقع در خیابان طالقانی شهر اصفهان به سرقت رفته‌اند. این خبر به سرعت دست‌به‌دست شد و موجی از سوالات و نگرانی‌ها در میان دوستداران میراث فرهنگی و شهروندان ایجاد کرد. اما واقعیت ماجرا چیست؟ آیا کاشی‌های ارزشمند این مسجد تاریخی به سرقت رفته‌اند یا دلیل دیگری وجود دارد؟

مسجد تاریخی رحیم‌خان چرا مهم است

به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر مسجد رحیم‌خان، یکی از مساجد شاخص و ارزشمند شهر اصفهان است که در خیابان طالقانی، واقع در محدوده مرکزی شهر قرار دارد. این مسجد در اواخر دوره قاجار ساخته شده و ویژگی‌های معماری و تزئیناتی آن، شباهت فراوانی با مسجد سید اصفهان دارد که باعث شده جایگاه ویژه‌ای در میان بناهای تاریخی این شهر داشته باشد. ساخت این مسجد ابتدا توسط میر سید حسن مجتهد اصفهانی آغاز و پس از فوت ایشان، محمد رحیم‌خان بیگلربیگی و برادرانش مسئولیت ادامه ساخت و تکمیل آن را بر عهده گرفتند. این بنای تاریخی به دلیل ارزش معماری و فرهنگی خود، در تاریخ ۱۲ مهرماه ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۲۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

سخنگوی میراث فرهنگی: کاشی‌ها به‌منظور مرمت جمع‌آوری شده‌اند

محمد فصیحی، سخنگوی اداره‌کل میراث فرهنگی استان اصفهان، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر ضمن تکذیب ادعای سرقت، توضیح داد که کاشی‌ها به صورت رسمی و با هماهنگی یگان حفاظت میراث فرهنگی جمع‌آوری شده‌اند تا فرآیند مرمت و نگهداری موقت آنها انجام شود. به گفته وی: به دلیل نفوذ رطوبت و ایجاد نم در بخش ورودی مسجد رحیم‌خان، مرمت اضطراری برای حفظ کاشی‌های نفیس ضروری بود. با هماهنگی هیئت امنای مسجد و سازمان میراث فرهنگی، کاشی‌ها از محل برداشته و بخشی از آنها به کارگاه مرمت منتقل شده‌اند.

بخش دیگر که سالم بوده است، تحت نظارت هیئت امنای مسجد نگهداری می‌شود و پس از اتمام عملیات مرمتی، همه کاشی‌ها مجدداً و به‌صورت یکپارچه در محل نصب خواهند شد. فصیحی تأکید کرد که ادعای سرقت از اساس کذب است و چنین شایعاتی به‌هیچ‌وجه صحت ندارد.

هشدار نسبت به انتشار اخبار غیررسمی در فضای مجازی

سخنگوی میراث فرهنگی استان اصفهان همچنین از شهروندان خواست که اخبار مربوط به میراث فرهنگی را تنها از طریق منابع رسمی و معتبر دنبال کنند و نسبت به خبرهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی بدون منبع معتبر هشدار داد: انتشار اخبار غیررسمی و شایعات بی‌اساس، علاوه بر ایجاد نگرانی‌های بی‌مورد، به روند حفاظت و مرمت آثار تاریخی آسیب می‌زند. به همین دلیل از همه مردم درخواست می‌کنیم که اخبار میراث فرهنگی را فقط از کانال‌های رسمی و معتبر دریافت کنند و به شایعات فضای مجازی اعتماد نکنند.

پایش مستمر بناهای تاریخی توسط یگان حفاظت میراث فرهنگی

فصیحی در ادامه با اشاره به اقدامات نظارتی سازمان میراث فرهنگی افزود که یگان حفاظت استان اصفهان به‌صورت منظم و دوره‌ای تمامی بناهای تاریخی، از جمله مساجد دارای کاشی‌های نفیس را زیر نظر دارد و مراقبت می‌کند:حتی در روزهای تعطیل رسمی نیز تیم‌های یگان حفاظت مشغول بازدید و بررسی وضعیت آثار تاریخی هستند تا از هرگونه تهدید احتمالی جلوگیری شود. این پایش‌های منظم، نقش مهمی در پیشگیری از آسیب و حفظ اصالت این بناها ایفا می‌کند.

نقش حیاتی مردم در حفاظت از میراث فرهنگی

سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان ضمن تأکید بر اهمیت مشارکت مردم در حفاظت از آثار تاریخی، از هیئت امنای مسجد رحیم‌خان و سایر مردم خواست که در این مسیر همراهی کنند: مردم بهترین حافظان میراث تاریخی کشور هستند. در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک یا آسیب‌دیدگی در بناهای تاریخی، ضروری است این موارد بلافاصله به یگان حفاظت گزارش داده شود تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام لازم صورت گیرد. مشارکت و همکاری مردم، مؤثرترین راهکار برای حفظ و نگهداری این گنجینه‌های فرهنگی است.

اهمیت مرمت اضطراری در حفظ کاشی‌های تاریخی

دکتر علی رضا محمودی، استاد مرمت بناهای تاریخی و کارشناس برجسته حوزه میراث فرهنگی، در خصوص این موضوع به خبرنگار ما گفت:کاشی‌های تاریخی به‌ویژه در بناهایی مانند مسجد رحیم‌خان که قدمتی بیش از یک قرن دارند، بسیار حساس و آسیب‌پذیر هستند. نفوذ رطوبت و نم می‌تواند باعث تخریب تدریجی آنها شود و در صورت عدم اقدام به موقع، امکان از دست رفتن این بخش‌های ارزشمند وجود دارد. اقدام اداره میراث فرهنگی و هیئت امنای مسجد در جمع‌آوری و مرمت اضطراری کاشی‌ها، اقدامی بسیار مثبت و ضروری برای حفاظت از این میراث فرهنگی است. انتشار شایعات بی‌اساس درباره سرقت، می‌تواند روند مرمت و همکاری مردم را مختل کند .

اهمیت حفاظت از میراث فرهنگی اصفهان

مسجد رحیم‌خان به‌عنوان یکی از نمادهای معماری تاریخی اصفهان، نیازمند مراقبت و توجه ویژه است. هرگونه اقدام مرمتی در این بنا باید با هماهنگی دقیق انجام شود تا اصالت و زیبایی آن حفظ گردد. اطمینان‌بخشی میراث فرهنگی استان به مردم مبنی بر عدم وجود سرقت، اهمیت اطلاع‌رسانی درست و دقیق در حوزه میراث فرهنگی را بیش از پیش آشکار می‌کند.
از سوی دیگر، مشارکت فعال و آگاهانه مردم و هیئت امنای محلی در حفاظت از آثار تاریخی، کلید موفقیت در حفظ و احیای این گنجینه‌های تاریخی است. گزارش‌های نادرست و انتشار شایعات در فضای مجازی، نه تنها باعث نگرانی بی‌مورد می‌شود، بلکه می‌تواند به روند حفاظت آسیب برساند.