پایداری کارگو اصفهان نیازمند یک تصمیم کلان، ثبات مدیریتی و تعهد مشترک است؛ تعهدی که اینبار، فعالان اقتصادی امیدوارند واقعاً عملی شود و به ویترین وعدههای پیشین اضافه نشود. به گفته آنان راهاندازی خط جدید میتواند سرعت، امنیت و زمانبندی صادرات را بهبود دهد و حجم صادرات استان را به چند برابر برساند.
به گزارش سرویس اقتصاد پایگاه خبری سپاهان خبر پایانه بار هوایی فرودگاه شهید بهشتی اصفهان که حدود یک دهه پیش بهعنوان یکی از امیدهای بزرگ صادراتی استان مطرح شد، پس از سالها رکود، رفتوبرگشتهای مدیریتی، مشکلات لجستیکی، اختلافات قراردادی و افول پروازهای خارجی، سرانجام با پیگیریهای اتاق بازرگانی و حمایت استانداری دوباره فعال شد. بازگشایی این ترمینال نه تنها یک پروژه اقتصادی، بلکه آزمونی برای احیای زیرساختهای فراموششده استان و نمونهای واقعی از مشارکت دولت و بخش خصوصی است؛ زیرساختی که اگر اینبار استمرار یابد، میتواند اصفهان را به زنجیره جهانی کارگو متصل کند.
از وعده راهاندازی تا نخستین رکود؛ آغاز یک مسیر طولانی
داستان کارگو ترمینال اصفهان نخستینبار در تیر ۱۳۹۴ با اعلام سیدعبدالوهاب سهلآبادی، رئیس وقت اتاق بازرگانی اصفهان، رسانهای شد. سهلآبادی اعلام کرد که «کارگو ترمینال فرودگاه در مهرماه همان سال راهاندازی میشود» و میتواند نقش مهمی در حمل بار محصولات صادراتی ایفا کند.
خبر گزاری ایمنا نوشت که در کنار این وعده، اتاق بازرگانی از راهاندازی دفتر خود در فرودگاه و ساخت ترمینال اختصاصی CIP خبر داد؛ اقدامی که قرار بود پیوندی پایدار میان تجارت و هوانوردی ایجاد کند.
پایانه کارگو با مدل مشارکت بخش خصوصی ساخته شد؛ عمده سرمایهگذاری توسط اتاق بازرگانی و اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات کشاورزی انجام شد و دولت نیز با مصوبه رسمی، بستر قانونی این پروژه را فراهم کرد. اما پروژه، برخلاف انتظار، از همان ابتدا با چالشهای مدیریتی، زیرساختی و عملیاتی گره خورد و هیچگاه نتوانست بهصورت پایدار در مدار فعالیت بماند.
سه سال بعد؛ کرونا، اوجگیری ناگهانی و رکود دوباره
با شیوع کرونا، پایانه اصفهان فرصت یافت کارکرد واقعی خود را نشان دهد.سایت خبری اتاق ایران از زبان وحید دزفولی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق اصفهان، اعلام کرد: در سال اول کرونا، نزدیک به ۳۰۰ پرواز چارتری بار از اصفهان به مقصد کویت انجام شد؛ اتفاقی که در تاریخ هوانوردی کشور بیسابقه بود. اما درست پس از عبور از شرایط اضطراری و همزمان با تغییرات مدیریتی در فرودگاه و بخشهای مرتبط، ترمینال بار دچار افول سنگین شد. حجم بار جابهجاشده به شدت کاهش یافت و فعالیت پایانه تقریباً متوقف شد.
مشکلات فنی ساختمان، نبود پیمانکار متخصص، نقشههای اشتباه، ناهماهنگی گمرک، اختلافات با هواپیمایی جمهوری اسلامی و استانداردهایی که رعایت نشده بود، همه دستبهدست هم دادند تا پروژهای که میتوانست موتور صادراتی استان باشد، به حاشیه برود.
بازگشت به چرخه؛ مذاکرات بینالمللی و ورود جدی استانداری
دو سال پیش، اتاق بازرگانی اصفهان روند احیای پایانه را در دستور کار قرار داد. مذاکرات متعدد با ترکیش ایرلاینز و قطر ایرویز انجام شد و ترمینال از نظر استانداردهای جهانی مورد ممیزی قرار گرفت. در این دوره، یکی از موانع اصلی، مشکل انتقال بار پس از بازرسی امنیتی بود. طبق قرارداد، هواپیمایی جمهوری اسلامی باید بار را تحویل هواپیما میداد، اما مدتی از ارائه خدمات سرباز زده بود.
آن زمان سید وحید دزفولی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان در مطلب گفت که استاندار در جلسه شورای گفتوگو وارد شد و ضربالاجل ۲۴ ساعته برای رفع مشکل داد. همین ورود جدی باعث شد گرههای اداری باز شود و امکان آغاز دوباره فعالیت پایانه فراهم شود.
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴؛ نقطه بازگشت رسمی
بنابر اعلام اتاق ایران آنلاین، سرانجام پیگیریها به ثمر نشست و پایانه بار هوایی اصفهان پس از دورهای رکود، فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. شب نخست، یعنی ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
اولین محموله با همکاری ترکیشایرلاینز از اصفهان ارسال شد؛ محمولهای که پس از انتقال از اصفهان به استانبول، به مقصد پاریس رفت. این رویداد از نگاه فعالان اقتصادی «نقطه عطفی» بود؛ نشانهای از اینکه اگر انسجام مدیریتی حفظ شود، میتوان ظرفیت واقعی کارگو اصفهان را احیا کرد.
زیرساختهای فراهمشده؛ استانداردهایی در حد کارگوهای جهانی
طبق توضیحات رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان، اکنون ترمینال اصفهان مجهز به انبار سرد برای محصولات فاسدشدنی ، انبار گرم، انبار خشک، انبار ویژه کالاهای خطرناک، سیستمهای حملونقل داخلی استاندارد، فضای امن پس از بازرسی امنیتی است؛ مجموعهای که اجرای آن پیچیده و فنی بوده و اکنون پایانه را در ردیف کارگوهای استاندارد قرار میدهد.
روایت خبرنگار از داخل پایانه؛ فعالیت ۲۴ ساعته، امکانات فنی و چالشهای زیرپوستی
چند روز پیش بود که رئیس اتاق اصناف اصفهان، رئیس اتاق بازرگانی و چند نفر دیگر از مسئولین به همراه خبرنگار اخبار اصفهان از مجموعه ترمینال کارگو بازدید داشتند، منصور نمکی زاده، مسئول این مجموعه گفت؛ این مکان در زمینی با مساحت ۲۱۰۰ متر مربع و زیر بنای ۱۷۸۰ متر مربع می باشد. وی از ۵۰۰ کیلوگرم انار و میوه ای که به تازگی راهی کویت شده گفت تا پرندههای زنده و قارچهای خوراکی که در همان روز صادر شده بود.
به گفته نمکی زاده با این حال، مشکلات ساختاری همچنان پابرجاست. « کمبود هواپیما و کاهش پروازها، بیمهری برخی نهادهای هوایی نسبت به کارگو اصفهان موجب ایجاد مشکلات شده است، حتی باند فرودگاه پس از جنگ ۱۲ روزه غزه چند ماه بسته بود و این موضوع بار صادراتی اصفهان را عملاً نیمهتعطیل کرده بود. در بخش فنی نیز، اشتباههای اساسی در نقشههای اولیه، تغییرات پیاپی مدیران، و نبود پیمانکار متخصص، از دلایل اصلی تأخیرهای چندساله عنوان شد.»
نگاه بخش خصوصی؛ صادرات کشاورزی بدون کارگو بیمعناست
در ادامه بازدید، کریم بیگی از فعالان حوزه لجستیک و عضو هیئت همراه تصریح کرد که استان اصفهان ظرفیت بینظیری در صادرات محصولات کشاورزی، گل، گیاه و تولیدات گلخانهای دارد اما نبود زیرساختهای لجستیکی، ارزش واقعی این محصولات را کاهش داده است. وی گفت: اگر خط هوایی پایدار و اطلاعرسانی صحیح وجود داشته باشد، بسیاری از تولیدات استان میتوانند در مدت کوتاه به بازارهای منطقه و اروپا برسند. بیگی تأکید کرد که انبارهای استاندارد موجود در کارگو، آماده ذخیرهسازی محصولات هستند اما «کمبود پرواز» و «نبود وسایل حملونقل مناسب» چرخه صادرات را ناقص کرده است.
نقش فرودگاه؛ توسعهای که بدون شبکه پروازی معنا ندارد
ابوذر ضیایی مدیرکل فرودگاههای استان اصفهان نیز در یک گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ما بر یک نکته کلیدی تأکید کرد: «هیچ فرودگاهی بدون شبکه پروازی فعال نمیتواند موتور اقتصاد باشد.» او گفت که نباید شرکتهای هواپیمایی را به مسیرهای محدود مجبور کرد و شبکه پروازی باید بر اساس نیاز استان بازگشایی شود.
ضیایی توضیح داد که در حال حاضر هیچ شرکت هواپیمایی در اصفهان «بیس» ندارد اما روزانه بیش از ۱۰ پرواز به اصفهان انجام میشود؛ موضوعی که لزوماً پایدار نیست و باید تقویت شود. مدیرکل فرودگاههای اصفهان همچنین گفت: بخشی از بار را میتوان با هواپیمای مسافری حمل کرد، اما برای بارهای سنگین و تخصصی، نیاز به هواپیمای باربری اختصاصی است؛ موضوعی که بدون حمایت وزارت راه و سازمان هواپیمایی، قابل تحقق نیست.
آغاز دوبارهای که نیازمند استمرار است
بازدید از کارگو ترمینال اصفهان تصویری روشن از یک واقعیت دوگانه ارائه میدهد؛
از یکسو زیرساختی که با استانداردهای جهانی ساخته شده، انبارهای سرد و گرم، گمرک فعال، امکانات فنی و ظرفیتهای صادراتی قابل توجه و از سوی دیگر شبکه پروازی محدود، مشکلات مدیریتی، قراردادهای فرسوده و کمبود ناوگان هوایی.
تجربهای که در گفتگو با مدیران و فعالان اقتصادی تکرار شد، یک پیام مشترک داشت و آن اینکه بدون استمرار پروازها، هیچ کارگوی موفقی شکل نمیگیرد. اکنون که اولین محموله بعد از دوره رکود راهی اروپا شده و پایانه پس از سالها نفس تازه کرده است، فعالان اقتصادی امیدوارند که این آغاز، اینبار پایدار باشد؛ آغاز بازگشت اصفهان به جایگاهی که باید سالها پیش در زنجیره جهانی حملونقل هوایی کسب میکرد. اما اگر مسائل مدیریتی، کمبود هواپیما، مشکلات قراردادی و ناهماهنگی بین دستگاهها حل نشود، خطر بازگشت به رکود همچنان وجود دارد.







دیدگاهتان را بنویسید