چگونه تابستان داغ 1404 را داغ‌تر کنیم؟

«کارت زدن» و «کولرخاموش» کابوس‌های اتوبوس‌های اصفهان!

با اتمام بهار در اصفهان کابوس گرما آغاز می شود و هر سال هر چه جلوتر می رویم افزایش گرمای طاقت‌فرسا یکی از چالش‌های اصلی زندگی شهری خواهد بود.

این موضوع به‌تنهایی کافی نیست که مردم با آن دست‌به‌گریبان باشند؛ بلکه استفاده روزمره از وسایل حمل‌ونقل عمومی به‌خصوص اتوبوس‌ها، مشکلات فراوانی را برای شهروندان رقم زده است. به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر; در این میان دو موضوع اساسی به دغدغه جدی مردم تبدیل شده است: یکی نبود یا ناکارآمدی کولرهای اتوبوس‌ها و دوم نوع برخورد برخی رانندگان با مسافرانی که کارت بلیت الکترونیکی خود را ندارند یا شارژ کافی در آن نیست و نیاز به «زدن بلیت» دارند.

گاها این رفتارهای ناپسند، علاوه بر اینکه باعث رنجش و تحقیر مسافران می‌شود، کرامت انسانی آنها را نیز زیر سؤال می‌برد. در این گزارش تلاش شده است تا از زوایای مختلف به این مسائل پرداخته و با حضور در میانه مردم و انعکاس صدای آنها، تصویر کاملی از وضعیت موجود ارائه شود.

تابستان در اصفهان همانند هر سال با موج‌های گرم و گاهی نفس‌گیرش باز می‌گردد. اما امسال، همراه با گرمای هوا، مشکلاتی که کاربران حمل‌ونقل عمومی با آن مواجه هستند، به‌مراتب بیشتر و جدی‌تر از همیشه به چشم می‌آید. وقتی شهروندان به ایستگاه‌های اتوبوس می‌روند، نه‌تنها از گرمای شدید رنج می‌برند، بلکه اثری از سرمای دلپذیر کولرهای اتوبوس‌ها نیست. بسیار پیش می‌آید که کولرها روشن نمی‌شوند یا اگر روشن هستند، توان کافی برای کاهش دمای کابین ندارند. این مسئله خود را به‌صورت خستگی، ناراحتی و گاه بی‌حوصلگی در بین مسافران نشان می‌دهد.

خانم نسرین، یکی از مسافران روزانه خطوط اتوبوسرانی اصفهان، می‌گوید: «از وقتی که هوا گرم شده، سوار اتوبوس که می‌شوم انگار وارد یک کوره می‌شوم. کولر یا روشن نمی‌شود یا خیلی ضعیف است. چندین بار هم صدای اعتراض به راننده داده‌ایم؛ اما معمولاً بی‌تفاوت برخورد می‌کنند.» این مشکل فقط فیزیکی نیست، بلکه در بسیاری مواقع موجب احساس نارضایتی و غم‌انگیزی می‌شود که مسافران گرما را تحمل نکنند؛ بلکه از این وضعیت روحی نیز رنج ببرند.

اما در کنار این مشکل جدی، یک چالش انسانی بزرگ‌تر وجود دارد که گاهی فراموش می‌شود و کمتر دیده می‌شود؛ برخورد تند و تحقیرآمیز برخی رانندگان با مسافرانی که کارت الکترونیکی بلیت خود را به هنگام سوارشدن به اتوبوس همراه ندارند یا شارژ کافی نداشته و نیازمند «زدن بلیت» هستند. این موضوعی است که بارهاوبارها در گزارش‌های مردمی و مصاحبه‌ها بازتاب پیدا کرده است؛ جایی که بسیاری از مسافران از فشار روانی ناشی از این برخوردها سخن گفته‌اند.

سعید، دانشجوی جوانی که روزانه از اتوبوس استفاده می‌کند، در این باره می‌گوید: «گاهی که کارت بلیتم شارژ ندارد یا به هر دلیلی فراموش کرده‌ام آن را همراه بیاورم، راننده به‌محض دیدن این وضعیت شروع به تذکرهای مکرر و با لحنی سخت و توهین‌آمیز می‌کند. انگار من خلاف‌کارم یا قصد داشتم از سفر رایگان استفاده کنم. این برخورد کرامت انسان را زیر سؤال می‌برد و باعث می‌شود احساس شرمندگی کنم.» او ادامه می‌دهد که این رفتارها نه‌تنها باعث آزردگی او می‌شود؛ بلکه گاهی او را دلسرد می‌کند از استفاده از حمل‌ونقل عمومی خودداری کند.

فرحناز، زنی میانسال و فرهنگ‌دوست، نیز از تجربه مشابهی می‌گوید: «وقتی کارت شارژ نباشد، حتی اگر بخواهم به‌صورت نقدی پول بلیت بدهم، راننده به‌سرعت واکنش شدیدی نشان می‌دهد و تذکرات مکرر می‌دهد، طوری که همه درون اتوبوس به حالت تعجب و شرم می‌افتند. این نوع برخورد نه‌تنها باعث خجالت است، بلکه حس بی‌احترامی و شکست کرامت انسانی را ایجاد می‌کند.»

برخی از مسافران سالمند و دانشجویان به علت کمبود آگاهی نسبت به قوانین خاص پرداخت اینترنتی یا فراموش‌کردن شارژ، به‌ناچار با چنین رفتارهایی مواجه می‌شوند که می‌تواند تأثیرات روانی منفی در ادامه زندگی روزمره آنها و حتی نگرششان نسبت به سیستم حمل‌ونقل عمومی داشته باشد.

زهرا، دانشجوی ارشد علوم اجتماعی، تصریح می‌کند: «گاهی این رفتارها باعث می‌شود برخی مسافران از مقابله با راننده سر باز بزنند و حتی بلیت زدن را کنار بگذارند. این مسئله، علاوه بر اینکه غیرانسانی است، می‌تواند مشکل امنیت مالی سیستم را هم تشدید کند.»

اما این وضعیت از کجا نشئت می‌گیرد؟ بخشی از مشکلات مربوط به فشار کاری طاقت‌فرسای رانندگان است؛ آنها گاهی ساعات طولانی و بدون استراحت کافی در ترافیک‌های سنگین حرکت می‌کنند، با استرس‌های بالای کاری و انتظارات سرسام‌آور مسافران مواجه‌اند و فشار روزمره آنان زیاد است.

رضا، یک راننده باسابقه، در گفتگو با سپاهان خبر می‌گوید: «وظیفه من اداره اتوبوس است، اما این کار همراه با فشار روانی زیاد و مشکلات مالی است. وقتی مسافری کارت شارژ ندارد، ما مجبوریم وقت بگیریم و گاهی هم با فشار بالا برخورد کنیم، ولی این دلیل رفتار تند نیست. باید همگی تلاش کنیم؛ اما گاهی آسیب‌پذیری ما رانندگان هم زیاد است.»

هرچند صحبت‌های رانندگان قابل‌درک است، ولی لازم است یادآوری شود که هیچ مقدار از فشار کاری نمی‌تواند توجیه‌کننده برخوردهایی باشد که کرامت انسانی را خدشه‌دار کند. استفاده از حمل‌ونقل عمومی مستلزم احترام و حفظ حرمت مسافران است و سیستم نیز باید برای آموزش بهتر و فرهنگ‌سازی رانندگان در زمینه برخوردهای انسانی و مؤدبانه گام بردارد.

شهروندان اصفهان حق دارند انتظار خدماتی بهتر، انسانی‌تر و متعارف‌تر از سیستم حمل‌ونقل عمومی‌شان داشته باشند؛ جایی که نه‌تنها در برابر گرمای طاقت‌فرسا، امکانات خنک‌کننده و کولر قابل‌اعتماد فراهم باشد، بلکه در مواجهه با مسافرانی که شاید به هر دلیلی کارت شارژ کافی ندارند یا بلیت فیزیکی همراه ندارند، برخوردی محترمانه، صبورانه و کرامت‌محور صورت گیرد. جامعه‌ای که به کرامت انسانی پایبند است، نباید هیچگاه اجازه دهد که یک خطای اقتصادی کوچک، زمینه‌ساز توهین و تحقیر شود.

بدیهی است که این مسائل تنها مشکل روزهای گرم یا چند راننده خاص نیست، بلکه به یک چالش فرهنگی و ساختاری در سیستم حمل‌ونقل عمومی شهر تبدیل شده است که نیازمند بازنگری جدی در سیاست‌ها، آموزش‌ها و نظارت‌های مربوطه است. حل این مشکلات می‌تواند تجربه سفرهای تابستانی را برای همه شهروندان اصفهانی بهبود بخشد و شایسته آن است که مسئولین شهری به‌جای غفلت و پس‌زدن انتقادات، با آغوش باز پذیرای اصلاح و بهبود باشند.

مسائل مرتبط با کولرهای غیرفعال یا ناکارآمد اتوبوس‌های اصفهان و همچنین برخورد ناپسند برخی رانندگان با مسافرانی که کارت شارژ کافی ندارند یا بلیت همراه ندارند، ریشه در کم‌توجهی به کیفیت خدمات و آموزش‌های مناسب پیدا کرده است. تابستان هر سال پدید می‌آید و گرما همیشگی است، ولی بی‌احترامی به کرامت مسافران نباید تکرار شود. با تأکید بر اهمیت شنیدن صدای مردم و ایجاد تغییرات مثبت، نشان می‌دهد که زمان آن رسیده مسئولان شرکت‌های مرتبط و متولیان شهری، جدیت بیشتری در رفع این مشکلات به خرج دهند تا اصفهان شهری امن، مدرن و انسانی برای همه شهروندان باشد.

در تلاش برای دریافت پاسخ و دیدگاه رسمی، سپاهان خبر با شرکت اتوبوس‌رانی اصفهان تماس گرفت و درخواست مصاحبه جهت روشن‌شدن برنامه‌ها و سیاست‌های مربوط به بهبود وضعیت کولرها و آموزش رفتار رانندگان را داشت. اما متأسفانه تمامی این تلاش‌ها به دلیل عدم همکاری مسئولین شرکت بی‌نتیجه ماند و هیچ گفتگوی شفاف و روشنی صورت نگرفت. این سکوت مسئولان در برابر نقدها و مشکلاتی که مستقیماً زندگی روزمره مردم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، نگران‌کننده و سؤال‌برانگیز است.