وعده چاره بوی بد نیست
تاکنون اجرای طرح‌های مختلف برای جمع‌آوری دپوهای پسماند، کنترل شیرابه و وعده‌های مکرر مدیران شهری هیچکدام نتوانسته معضل بوی نامطبوع پسماند در مسیر بلوار باغ رضوان و گردنه زینل رفع و رجوع کند؛ مشکلی که با گسترش سکونتگاه‌های جدید، افزایش حاشیه‌نشینی و کمبود بودجه و تجهیزات، به یک بحران زیست‌محیطی و اجتماعی تبدیل شده است.
بوی بی‌پایان در مشام زائران باغ رضوان و ساکنان مناطق اطراف!
یه گزارش سرویس محیط زیست پایگاه خبری سپاهان خبر سال‌هاست بوی تند و نامطبوع ناشی از دفن زباله در حاشیه آرامستان باغ رضوان، آرامش زائرانی را که برای زیارت اموات خود به این مسیر می‌آیند برهم می‌زند. چند روز پیش مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان از اجرای سه برنامه اصلی جمع‌آوری و مدیریت دپوهای پسماند در مسیر بلوار رضوان و گردنه زینل برای رفع بوی نامطبوع در آن منطقه خبر داد. اما گزارش‌های مختلف نشان می‌دهد این معضل از دیر باز بوده و هنوز هم هست.
نا گفته نماند نزدیکی محل دفن زباله به سکونتگاه‌های جدید و ضعف تفکیک در مبدا، مهم‌ترین عوامل پایداری این معضل هست و این موضوعی است که در گفت‌وگو با مردم محل بیشتر اثبات شد.
گزارش میدانی از مسیر آرامستان
صبح یک روز عادی، مسیر باغ رضوان میزبان زائرانی است که برای زیارت اهل قبور آمده‌اند؛ اما بوی تندِ زباله، نخستین چیزی است که توجه را جلب می‌کند، در کنار جاده، لکه‌هایی از شیرابه خشک شده روی آسفالت دیده می‌شود و بوی آن با وزش باد به داخل خودروها راه پیدا می‌کند.
یکی از زائران که از شهرک امام حسین(ع) آمده، می‌گوید: چند سال است که همین وضعیت تکرار می‌شود. برای آرامش دل به اینجا می‌آییم، اما بوی گند شیرابه اذیتمان می‌کند. گاهی مجبور می‌شویم سریع برگردیم.
خسرو از اهالی این منطقه است «وقتی این خانه‌ها ساخته شد، کسی فکر نمی‌کرد روزی این‌قدر نزدیک به محل دفن زباله قرار بگیریم. الان بو و شیرابه شده بخشی از زندگی ما».
مشاهدات میدانی و اظهارات کارشناسان نشان می‌دهد که مشکل تنها ناشی از دفن زباله نیست؛ بلکه نتیجه سال‌ها گسترش سکونتگاه‌های جدید در اطراف سایت پسماند است. مناطقی که زمانی خارج از محدوده شهر بودند، اکنون محل زندگی هزاران نفر شده‌اند و فاصله میان زیست انسانی و دفن زباله تقریباً از بین رفته است.
فشار جمعیتی و حاشیه‌نشینی
با گسترش شهرنشینی و مهاجرت به اصفهان، سکونتگاه‌هایی در نزدیکی سایت پسماند شکل گرفته است. این مناطق که زمانی دور از شهر بودند، حالا نزدیک محل دفن زباله شده‌اند. هر بار وعده هایی داده می‌شود اما اجرایی نمی‌شود و مردم ساکن در این حاشیه‌ها مستقیماً از پیامدهای زیست‌محیطی و بوی آزاردهنده متضرر می‌شوند. حتی با وجود استخرهای استاندارد شیرابه و کانال‌کشی، مشکل اصلی یعنی حجم زیاد زباله و بوی ناشی از دپو همچنان پابرجاست.
بوی تعفن و وعده‌های بی‌پایان
سال ۱۴۰۱ بود که خبرگزاری رکنا اولین گزارش میدانی خود از سایت پسماند اصفهان در مسیر بلوار رضوان و گردنه زینل برای رفع بوی نامطبوع آن منطقه را منتشر کرد، از آن زمان مدیران شهری وعده دادند که این مشکلات برطرف خواهد شد.
مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری: وضعیت بهتر می‌شود
مرداد امسال بود که دوباره مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان وعده داده داد که وضعیت بهتر می‌شود. سرانجام چند روز پیش غلامرضا ساکتی از خرید دستگاه ترنر (همزن کود) خبر داد و گفت: این دستگاه که فرایند بلوغ کود را تسریع و بو را کاهش می‌دهد، پس از ۲ سال تأخیر در خرید، در مرحله نهایی انعقاد قرارداد قرار دارد و تا پایان سال نصب و راه‌اندازی می‌شود. وی همچنین گفت: تا پایان سال حجم دپو و بوی نامطبوع این مناطق ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. اما واقعیت این است که هر بار وعده داده می‌شود، اما عملا مشکل برطرف نمی‌شود و سؤال ساده این است مشکل کجاست ؟
کمبود بودجه، ارز و تجهیزات
به گفته مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری علت اصلی در کمبود منابع مالی و مشکلات ارزی است. ساکتی گفته است «به دلیل نوسانات نرخ ارز و عدم تخصیص ارز توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت برای واردات دستگاه ترنر، امکان تعدیل قرارداد قبلی یا فراخوان مجدد وجود ندارد.»
این موضوع نشان می‌دهد حتی برنامه‌ریزی‌ها و پروژه‌های فنی سازمان مدیریت پسماند، بدون پشتوانه مالی و تأمین تجهیزات، عملاً در حد وعده باقی می‌ماند.
راهکارهای نوین؛ وعده یا واقعیت
به اعتقاد یک کارشناس، مدیران شهری روی پروژه‌هایی مانند خطوط جدید پردازش کود، هاضم بی‌هوازی و بازیافت معکوس برای تولید گازوئیل از پسماند غیرقابل بازیافت تاکید دارند. اما این پروژه‌ها نیاز به بودجه، تجهیزات و سرمایه‌گذاری بالایی دارند که با محدودیت‌های ارزی و مالی فعلی، زمان‌بندی اجرای آن‌ها به تاخیر افتاده است.
علی ملکی می گوید؛ داده‌های کارشناسی نشان می‌دهد حل بوی نامطبوع باغ رضوان تنها با یک روش امکان‌پذیر نیست. این مسئله نیازمند مدیریت علمی، برنامه‌ریزی شهری، فناوری نوین و مشارکت جدی مردم در تفکیک زباله است. تا زمانی که این حلقه‌ها کنار هم قرار نگیرند، سایه بوی نامطبوع همچنان بر مسیر آرامستان باقی خواهد ماند. به اعتقاد وی، معضل باغ رضوان نماد یک بحران شهری گسترده است؛ جایی که مدیریت پسماند، توسعه شهری و عدالت اجتماعی به هم گره خورده‌اند. این پژوهش گر گفت: تا زمانی که اقدامات علمی و مدیریتی با مشارکت مردم همراه نشود، سایه این مشکل بر مسیر آرامستان باقی خواهد ماند و آرامش زائران مختل خواهد شد.
آنچه مسلم است این که زائران باغ رضوان همچنان با واقعیت تلخ بوی تعفن، تجمع شیرابه و حضور حیوانات ولگرد روبه‌رو هستند. این معضل، نمونه‌ای از آن است که مدیریت پسماند تنها مسئله فنی نیست؛ بلکه پیوندی عمیق با عدالت اجتماعی، آمایش شهری، برنامه‌ریزی محیط زیستی و مشارکت مردم دارد. بدون رفع محدودیت‌های مالی و تأمین تجهیزات، وعده‌های بعدی نیز ممکن است همچنان در حد حرف باقی بمانند.
دیدگاهتان را بنویسید