آغاز بارگیری ۳ هزار خودرو از گمرک بندرعباس
مهدی جمالی‌نژاد، استاندار اصولگرای اصفهان حالا هشت‌ماه است که سکان استانداری این استان را با حواشی زیاد در دست گرفته و تلاش می‌کند نشان دهد، قضاوت‌ها درباره او و انتخاب‌هایش نادرست بوده و خودش را با برنامه‌های فرهنگی، اجتماعی و البته همراهی با دولت معرفی می‌کند.
او در گفت‌وگوی مفصل که در ساعات بعد از همایش اردیبهشت‌ماه استانداران در وزارت کشور انجام شد، از انتخاب‌های بحث‌برانگیزش دفاع می‌کند و تمایل چندانی به بحث درباره ارسال پیامک‌های حجاب ندارد. بهانه گفت‌وگو با او، ارسال این پیامک‌ها و وضعیت بحرانی فرونشست و خشکسالی در این استان است؛
چون جمالی‌نژاد نه‌تنها به‌عنوان استاندار این استان، بلکه به‌عنوان رئیس شورای تامین، آن هم به‌طور مستقیم باید در جریان ارسال این پیامک‌های حاشیه‌ساز قرار گرفته باشد و پاسخی برای آن داشته باشد؛ استانی که به‌نظر می‌رسد به‌عنوان پایلوت ارسال آزمایشی این پیامک‌ها از طرف ستاد امربهمعروف و نهی‌ازمنکر انتخاب و بعد از آن در شهرهای دیگر هم آغاز شد.
اصفهان حالا غیر از آن چهره تاریخی و فرهنگی، سمت دیگری هم دارد و آن هم درگیری با مشکلات متعددی است که گریبان آن را سال‌هاست گرفته و رها نمی‌کند؛ از مسئله تامین آب کشاورزی و خشکی زاینده‌رود تا آلودگی هوا و فرونشست زمین و تامین آب صنایع و حالا ارسال پیامک‌های حجاب و حضور نیروهای امربهمعروف و نهی‌ازمنکر در خیابان‌‌ها. جمالی‌نژاد مصر است که اصفهان را باید با اقدامات فرهنگی پیش‌رو معرفی کرد، ارسال پیامک‌های حجاب در همه شهرها صورت می‌گیرد و این فقط اصفهان نیست که با آن روبه‌رو شده است.
غیر از پیامک‌های حجاب، جمالی‌نژاد حالا یکی دیگر از استاندارانی است که باید چاره‌ای برای خشکسالی و فرونشست‌های اصفهان و البته روبه‌رو شدن با تندروی‌ها در حوزه اجتماعی و فرهنگی پیدا کند؛ موضوعی که خودش اعتقادی به آن ندارد و تاکید می‌کند با گفت‌وگو می‌تواند آن را حل کند.
فرونشست و خشکسالی در استان اصفهان در حال تشدید است. برنامه مشخصی برای آن وجود دارد؟
بحث فرونشست مربوط به تنش‌های آبی است و سال‌هاست که با آن روبه‌رو هستیم. ما اخیراً ورود کردیم و با مرکز تحقیقات راه و شهرسازی مطالعاتی قوی در این زمینه انجام دادیم و کم‌کم در حال پیاده‌کردن آن هستیم اما مشکل این است که در زمینه فرونشست چیزی به اسم کاهش و توقف نداریم و تنها می‌توانیم روند آن را کُند کنیم. در همه شهرهای جهان هم این فرونشست‌ها وجود دارد و بیشترین میزان فرونشست شهری در ایران، در استان اصفهان رخ داده است. بیشترین نقاط فرونشست در دو نقطه شمال و جنوب اصفهان است یعنی دشت مهیار و برخوار اصفهان که مسکونی هم هستند.
فرونشست باعث می‌شود بسیاری از مدارس از حیز انتفاع ساقط شوند. به همین دلیل مجبور شدیم در شمال و جنوب استان 42 مدرسه را از چرخه بهره‌برداری خارج کنیم که روندی نگران‌کننده است. نیمی از آنها قرار است با کمک خیرین بازسازی شوند و در کنار آن قرار است یک تخصیص ویژه هم برای جبران خسارت فرونشست‌ها صورت گیرد. همه همت خود را به‌کار می‌گیریم که تنش‌های آبی را در یک آینده میان‌مدت دو تا سه ساله حل کنیم. اگر مشکلات آبی حل شود، روند فرونشست هم کُند می‌شود اما تا آن‌موقع هم برنامه مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی را پیگیری می‌کنیم.
یکی از اولویت‌هایی که برای استان اصفهان مطرح می‌شود، خروج صنایع آب‌بر است. در این طرح‌ها این موضوع هم دیده شده است یا خیر؟
صنایع آب‌بر، مقیاس بزرگی دارند و نمی‌توان آنها را از استان خارج کرد؛ مثل فولاد مبارکه، پالایشگاه، ذوب‌آهن، نیروگاه و… کاری که ما انجام دادیم این بود که آب مصرفی آنها از زاینده‌رود جدا شد. پروژه آب دریا در حال اجراست که مخصوص استفاده همین صنایع است. این پروژه تا حد زیادی مشکل آب صنایع را برطرف و تا حد زیادی از آب زاینده‌رود بی‌نیاز می‌کند.
پس این صنایع فقط از آب دریا استفاده می‌کنند؟
بله.
پروژه انتقال آب دریا خلاف توصیه‌های کارشناسی اجرا شده و بحث آب‌‌شیرین‌کن‌ها هم اکوسیستم محل برداشت (سیرک) را تغییر داده است. به این موضوع توجهی داشته‌اید؟ با چه میزان سرمایه‌گذاری اجرا شده است؟
این طرح برای خود دولت هزینه‌ای ندارد و خود صنایع متولی آن شده و پرداخت کرده‌اند.
از پساب هم استفاده می‌شود؟
بله. اصفهان در بحث پساب یکی از پیشرفته‌ترین استان‌هاست. حتی بعضی از صنایع از همین پساب استفاده می‌کنند. خود صنایع، این پساب را خریده‌اند. خودش تصفیه می‌کند و هزینه‌هایش را پرداخت می‌کند.
فولاد سپاهان از سال 1388 مکلف شده بود که برق مورد نیاز خود را خودش تامین کند. الان این کار را انجام می‌دهد؟
فولادمبارکه تا یک‌ماه دیگر 120 مگاوات و تا خردادماه 1405، 480 مگاوات دیگر از انرژی خورشیدی تامین می‌کند.
کاشان هم در حوزه آبی اصفهان است؟ می‌تواند از کانال زاینده‌رود آب ببرد؟
بله. می‌تواند ببرد.
در چندوقت گذشته، تنشی بین اصفهان و یزد درباره خط انتقال آب رخ داد و شاهد شکسته‌شدن این خطوط در اصفهان بودیم. آیا با کشاورزان برخوردی شده است؟
این مسئله سابقه‌دار است و نزدیک به 28 سال است که آغاز شده و هرسال با این موضوع دست‌وپنجه نرم می‌کنیم. این‌بار دفعه پنجاه‌وسوم بود که به خط لوله انتقال آب به یزد، آسیب زده شده است. تمام تلاش ما بر این بود که مسئله را به‌صورت اجتماعی حل کنیم و بحث، امنیتی پیش نرود. به همین دلیل به روستابه‌روستا و شهربه‌شهر در شرق اصفهان سر زده و با کشاورزان صحبت کرده‌ام. این اتفاقات دو علت دارد؛ قبلاً آب به‌صورت منطقه‌ای بود و رئیس همه آنها یک نفر بود. زمانی دولت وقت این روند را به آب استانی تغییر داد و گفت که رئیس اداره جدا شود و بین مناطق، رقابت ایجاد شد.
علت دوم هم این بود که حدود سال‌های 78 که یزد آب نداشت، قرار بود میزانی آب از اصفهان به این استان منتقل و همان میزان آب را از چهارمحال و بختیاری منتقل کنند؛ رقمی حدود 100 میلیون مترمکعب. در دولت وقت، بخشی از پروژه و پروژه انتقال آب به یزد را انجام می‌دهند اما بخش دیگر آن، یعنی انتقال آب به اصفهان را انجام نمی‌دهند و همین، دلیل ناترازی شد. این موضوع در خاطرات آقای هاشمی‌رفسنجانی هم نوشته شده بود که از طرح انتقال آب کوهرنگ 3 و انتقال آب به اصفهان نوشته بودند، اما انجام نشد. در سال 1380 و بعد از سفر استانی مقام معظم رهبری، آقای بیطرف وعده دادند که این مشکل را ظرف دوسال برطرف می‌کنند اما این مشکل هنوز حل نشده است.
الان خود استان موافق تونل‌های بهشت‌آباد، کوهرنگ 3 و گلاب است؟
دو پروژه تونل سوم کوهرنگ و بهشت‌آباد قرار بود اجرا شود. اصفهان قرار بود پروژه بهشت‌آباد را اجرا کند، اما در خوزستان زنجیره انسانی تشکیل دادند و متوقف شد. به کوهرنگ 3 هم اعتبار تخصیص داده نشد. این پروژه، هم به‌نفع اصفهان است، هم یزد و هم چهارمحال‌وبختیاری. ما از مولدسازی قرار است اعتبار آن را تامین کنیم و بسازیم.
به‌دنبال اجرای پروژه بهشت‌آباد هم هستید؟ چون محیط‌زیست صراحتاً با آن مخالفت کرده است؟
به همین دلیل فعلاً آن را متوقف کرده‌اند.
منظورم این است که مثل پروژه بهشت‌آباد که به آن اعتبار تخصیص دادید، موافق اجرای آن هستید؟
اگر محیط‌زیست موافقت کند، آن را شروع می‌کنیم.
برای چه مصارفی در نظر گرفته‌اید؟
ما الان تقریباً یک‌میلیارد مترمکعب مصارفی داریم که برای آن منبعی تعریف نشده است.
چه مصارفی؟ شرب یا کشاورزی؟
ما سال قبل از نظر آب شرب مشکل داشتیم و به همین دلیل اگر پروژه‌های کوهرنگ 3 و بهشت‌آباد محقق شوند، حتماً برای تامین آب شرب استفاده می‌کنیم. در قانون توزیع عادلانه آب، اولین اولویت شرب و دومین اولویت محیط‌زیست یعنی تالاب گاوخونی و بعد حقابه‌داران است. با همین اولویت توزیع می‌شود.
باتوجه به وضعیت خشکسالی استان و نبود منابع آب کافی، چرا زمین‌های زیر کشت استان در 40 سال گذشته بیشتر شده است؟
کشاورزان در همان حدی که حقابه دارند، درخواست آب دارند و به هیچ عنوان افزایش کشت نداشته‌اند. حتی برخی از محصولات آب‌بر را که زمانی نزدیک سد بوده‌اند، به حداقل رسانده‌ایم. اخیراً هم طرحی به‌نام سند مطالعات جامع پیشرفت منطقه شرق اصفهان را پیگیری می‌کنیم که دفاتر تسهیلگری در این منطقه درآمدهای جایگزین را معرفی می‌کنند.
کشت کدام محصولات آب‌بر کم شده است؟
زمانی در مرز اصفهان و چهارمحال‌وبختیاری برنج کاشته می‌شد، الان بسیار کاهش پیدا کرده است. در لنجان هم کاهش پیدا کرده است.
خود کشاورزان خواستند که سطح زیر کشت را کاهش دهند؟
چون دولت‌های وقت تاکید کردند.
ولی هنوز کشت را ادامه می‌دهند؟
بله. ولی به‌شکل محدود. کشت محصولات دیگر مانند هندوانه و گندم هم کم شده؛ چون در بسیاری از نقاط، آبی برای کشت نیست و وقتی هم می‌کارند، خشک می‌شود.
مساله مهم دیگر این است که در شش‌ماه گذشته که فعالیت‌تان را در سمت استاندار اصفهان آغاز کردید، تاکید زیادی روی حوزه اجتماعی و فرهنگی داشتید. در حال حاضر یکی از مهم‌ترین اخبار مربوط به این استان، بحث پیامک‌های حجاب است. خلاف رویه دولت که تاکید می‌کند نمی‌خواهد قانون حجاب را اجرا کند، اما برخی جریان‌ها تمایل دارند آن را اجرا کنند. موضع شما به‌عنوان استاندار و رئیس شورای تامین استان در این خصوص چیست؟ این رویکرد را قبول دارید؟ آیا اقدامی برای توقف آن انجام میدهید؟
من اعتقادم بر این است که یکی از موضوعاتی که در یک کشور، ثبات ایجاد می‌کند و آن را قوی و امنیت ملی را نیز ایجاد می‌کند، اقتدار است. این اقتدار از یک حاکمیت جدایی‌ناپذیر است. در بحث امنیت ملی عنوان می‌کنند اگر بخواهید در یک کشور امنیت ملی حادث شود، مقدمه آن امنیت اجتماعی، وفاق و انسجام است که اگر آن را نداشته باشیم، امنیت ملی هم خدشه‌دار می‌شود.
برای ایجاد این وفاق و انسجام، باید انسان‌ها به جایی که در آن زندگی می‌کنند، حس تعلق داشته باشند. در نظام مسائل استان اصفهان، آنچه برای من اهمیت دارد، آلودگی هوا و تنش‌های آبی، ناترازی انرژی و فرونشست است. مهم‌تر از خود این موارد، فرونشست نشاط، امید و اعتماد است.
من سال‌ها پیش هم که شهردار اصفهان بودم، همیشه دنبال این بودم که دیوار بی‌اعتمادی را کوتاه‌تر و ارتباط و همدلی مردم با حاکمیت را بیشتر کنم. من نماینده دولتم و هر موضوعی که در اصفهان باشد، به‌طورکلی، موضع من همان موضع دولت است و منویات شخص آقای رئیس‌جمهور را دنبال می‌کنم. ما سال‌های‌سال حضور زنان را در ورزشگاه‌های فوتبال نداشتیم.
به‌محض اینکه به اصفهان رفتم، اولین مسابقه فوتبالی که برگزار کردم، آن حضور 45 هزارنفری بود. برای من، رئیس فیفا تقدیرنامه فرستاد و تشکر کرد. از آن‌موقع تا امروز در همه مسابقات فوتبال ـ غیر از یکی، دو مورد ـ همیشه حضور زنان را داشتیم.
در بحث کنسرت‌ها هم قبلاً اتفاقاتی مانند کنسرت علیرضا قربانی پیش آمد که به شخص آقای رئیس‌جمهور هم رسید اما الان همه هنرمندان برنامه دارند و استان اصفهان به استان رویدادها تبدیل شده است. من سه حوزه پیشرفت برای استان اصفهان پیش‌بینی کردم؛ گردشگری، هوش مصنوعی و انرژی‌های نو.
امسال نزدیک به 300 رویداد فرهنگی داریم. هرآنچه میزبانی به ما پیشنهاد داده است، ما پذیرفتیم. همه سران آفریقا برای اکسپو به ایران می‌آیند و من گفتم میزبان آنها بعد از تهران خواهیم بود. سال‌های‌سال بود که جام جهان پهلوان تختی در تهران برگزار می‌شد که حالا برای اولین‌بار آن را بعد از تهران پذیرفتیم. همه توراپراتورهای معروف جهان را دعوت کردیم که فراتر از اصفهان، جاذبه‌های ایران را معرفی کنند. ما حدود چهار رویداد بین‌المللی جهانی هم برای برگزاری در سال جدید پذیرفتیم. زمانی که شهردار اصفهان بودم، کنسرت‌هایی در فضای باز شهری می‌گذاشتیم. در آن زمان تمام رویدادهای اجتماعی و فرهنگی را به فضای باز آورده بودم.
الان شرایط اجتماعی با برنامه‌هایی که شما در نظر دارید، تحت‌تاثیر ارسال این پیامک‌ها قرار می‌گیرد. ما می‌توانیم این برنامه‌ها را مخالفت با جریانی بدانیم که این پیامک‌ها را ارسال می‌کند؟
استانداری که در این حوزه‌ها ورود ندارد. نگاه، سیاست و نظر ما در این حوزه، همان نظر دولت است. من به آقای رئیس‌جمهور هم گفته بودم که هرچه نظر دولت است، همان را اجرا می‌کنم. متاسفانه در کشور ما برخی مسائل فراموش می‌شود. ما تا امروز این تعداد مدیر زن نداشته‌ایم: مدیرکل بهزیستی، محیط‌زیست، فرماندار، رئیس دانشگاه پیام‌نور و مدیرکل اجتماعی استانداری. در این زمینه سنت‌شکنی کردیم.
یکی از انتقادات در همین حوزه، به بعضی انتصابات شما برمی‌گردد، مثل انتصاب مجدد مدیرکل زنان استانداری. با وجود اینکه انتقادات متعددی به ایشان در زمان فعالیت‌شان وارد بوده و رویکرد متفاوتی با دولت دارند، علت انتخاب ایشان چه بوده است؟
تعداد زیادی از زنانی که برای حضور در مناصب مدیریتی انتخاب کردیم، اصلاح‌طلب بوده‌اند و فقط یک نفر از آنها اصولگراست. دولت وفاق است دیگر. ایشان دو دوره تجربه داشته، عضو هیئت‌علمی دانشگاه است، مدرک دکترا دارد و بی‌نظیر و بسیار باسواد است.
به عملکردشان در دوره فعالیت‌شان، انتقادات زیادی وارد بود.
تاکید ما روی سواد و کارنامه پژوهشی ایشان بود. برای انتخاب‌شان باید با وزارت کشور هماهنگ می‌کردیم و رزومه ایشان را که ارائه دادیم، پذیرفته شد. یکی از مدیران کل فعال ما هم هستند. ایشان بسیاری از برنامه‌های حضور زنان در استان را هماهنگ می‌کنند.
روندی که درباره برگزاری رویدادها و حضور زنان گفتید، نشان‌دهنده رویکرد متفاوت استانداری در این حوزه است. اما حالا این گروه‌های فشار این وجهه را تغییر می‌دهند.
این موضوع مخصوص اصفهان نیست و در بسیاری از استان‌های دیگر هم رخ می‌دهد.
ولی شما استاندار اصفهان هستید.
موضع من هم موضع دولت است.
سوالی که مطرح می‌شود این است که چه گروهی در استان اصفهان این پیامک‌ها را ارسال می‌کند؟
یقیناً آن مراجعی که در کشور ارسال این پیامک‌ها را انجام داده‌اند، ضوابط و مستمسک قانونی داشته‌اند که آن را انجام می‌دهند.
یعنی بر یک مبنای قانونی اجرا می‌شود؟
بله چارچوبی دارد که این کار را انجام می‌دهند.
مسئله این است که هنوز کسی ارسال آن را در استان اصفهان نپذیرفته است.
فکر کنم ستاد امربهمعروف و نهی‌ازمنکر در کل کشور آن را اجرا می‌کند.
شهرداری اصفهان گفته است که دو نوع دوربین در شهر وجود دارد که یکی از آنها مربوط به مسائل ترافیکی است. ارسال این پیامک‌ها از طریق چه دوربین‌هایی انجام می‌شود؟
دوربین‌های ترافیکی و شهری خیلی قوی نیستند.
ده‌ها گزارش از ارسال این پیام‌ها در استان اصفهان داشتیم که عابر پیاده آنها را دریافت کرده است.
این موضوع در همه شهرها رخ داده است.
ستاد می‌تواند این کار را انجام دهد؟
باید از خودشان بپرسید.
به‌عنوان رئیس شورای تامین استان، آیا اطلاعی دارید که این تشخیص هویت با چه روشی انجام می‌شود؟ این روش یا دوربین‌ها چطور می‌توانند عابران‌پیاده را شناسایی کنند؟ آیا با هماهنگی استانداری انجام می‌شود؟ ستاد امربهمعروف و نهی‌ازمنکر می‌تواند این اقدامات را بدون مجوز استانداری و شورای تامین استان انجام دهد؟
اصلاً اطلاعی ندارم.
استانداری ممکن است اطلاعی نداشته باشد؟
من که نمی‌دانم.
ما در اصفهان از نظر مسائل اجتماعی و فرهنگی با شرایطی مانند مشهد روبه‌رو هستیم؛ از نظر مخالفت با رویدادهای هنری، کنسرت و مخالفت از طرف گروه‌های مختلف. مثلاً نمونه آن مخالفت آقای ابوالحسن مهدی، امام‌جمعه اصفهان، با ورود زنان به ورزشگاه بود که گفته بودند: «از هم‌اکنون هشدار می‌دهیم و کسی به ما ایراد نگیرد که شما شروع‌کننده بودید، ما جلوی کسانی را که می‌خواهند دختر و پسر را به‌صورت مختلط وارد ورزشگاه کنند، خواهیم گرفت.» یا نمونه دیگر، لغو کنسرت‌ها به‌دلیل نوازندگان زن است که در سال 1402 با آن روبه‌رو بودیم.
در این مورد ایشان درباره بی‌حجابی و مسائل و آسیب‌های اجتماعی دغدغه دارند، اما اینکه به مدیریت استان فشار بیاورند، نه. اصلاً تا امروز حداقل من با آن روبه‌رو نشده‌ام.
سال قبل در بازی پرسپولیس و سپاهان از حضور زنان در این بازی ممانعت شد؛ به‌دنبال همین فشارهای غیردولتی از طرف گروه‌های غیردولتی و تندرو. چه نظری درباره این رویکردها در استان دارید؟ مخالفت می‌کنید با این مواضع؟
ما جنگ نداریم که. با گفت‌وگو حل می‌کنیم. بعد از اینکه من آمدم هرروز زنان می‌توانند به ورزشگاه بروند و هیچ مشکلی هم ندارند.
دیدگاهتان را بنویسید