نگاهی ژرف به پایگاه الهی و تمدنی بزرگترین اجتماع بشری
اربعین حسینی، به عنوان بزرگترین اجتماع مذهبی جهان اسلام، نه تنها یک آیین دینی جمعی، بلکه رخدادی الهی است که نقش مهمی در تحکیم امت اسلامی و تقویت هویت شیعی دارد. به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر این پدیده در شرایط کنونی، به ویژه در کنار تهدیداتی چون گروه های تکفیری و سلفی، از یک سو موجب اقتدار و امنیت عراق شده و از سوی دیگر ظرفیت های عظیم سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را برای جهان اسلام به ارمغان آورده است.
کارکردهای سیاسی اربعین؛ اقتدار، وحدت و امنیت در سایه عشق حسینی
اربعین با حضور میلیونی زائران از اقصی نقاط جهان، نقش مهمی در ایجاد قدرت نرم شیعیان و جهان اسلام ایفا میکند. مهمترین دستاوردهای سیاسی این اجتماع عظیم عبارت اند از:
الف) اقتدارآفرینی و بسیج سیاسی شیعیان
اربعین نماد اقتدار مردم شیعه در برابر تهدیدات گروه های تکفیری همچون داعش است. این اجتماع بینظیر سیاسی، قدرت بسیج و وحدت امت اسلامی را به نمایش میگذارد و به تثبیت هویت جمعی شیعی کمک میکند.
ب) نمایش امنیت عراق و پیروزی بر تروریسم
برگزاری راهپیمایی اربعین به رغم تهدیدات امنیتی، نشانگر توانایی عراق در ایجاد فضای امن و شکست برنامه های ناامن سازی ایالات متحده و گروه های تروریستی است.
ج) وحدت بخشی به جهان اسلام
اربعین فراتر از صرف یک آیین شیعی است و بستری برای اتحاد فرامذهبی مسلمانان بر محور محبت اهل بیت(ع) فراهم می آورد؛ وحدتی که امام خمینی(ره) آن را ضامن آرمان های اسلامی میدانست.
د) تقویت مناسبات ایران و عراق
این مراسم بزرگ نقش مهمی در ترمیم روابط دو کشور و ایجاد همدلی میان ملتهای مسلمان ایفا میکند که آثار مثبت آن فراتر از مرزهاست.
ه) زنده نگه داشتن یاد امام حسین(ع) و تداوم مبارزه با ظلم
اربعین، اعلام پیروزی خون بر شمشیر و آغاز نبرد فرهنگی با ظلم زمانه است که پیام عاشورا را به نسلها منتقل میکند.
و) تقویت هویت شیعی
اربعین نقطه عطفی در تثبیت هویت شیعی است که با الگوسازی از قیام امام حسین(ع) به استمرار حرکتهای عدالتخواهانه و ضد ظالم کمک میکند.
کارکردهای اجتماعی اربعین: انسجام، همدلی و تحول فرهنگ جمعی
اربعین به عنوان آیینی اجتماعی، تأثیر عمیقی بر روح جمعگرایی، همبستگی اجتماعی و ترویج رفتارهای اخلاقی دارد:
الف) انسجام اجتماعی و تقویت روح جمع گرایی
در عالم امروز که فردگرایی غالب است، اربعین با شکلدادن یک «ما» قدرتمند، موجب تقویت ارتباط فردی و جمعی و تقلیل تمایزات قومی، ملی و طبقاتی میشود.
ب) تألیف قلوب و تقویت روح اخوت
این اجتماع میلیونی محبت، صمیمیت و ایثار را بین مردم تقویت میکند و به قلبها آرامش و همدلی میبخشد.
ج) تقویت مناسبات انسانی بر پایه اخلاق و تعاون
مشارکت زائرین در خدمات صمیمانه (خادم الحسین و زائرالحسین) الگویی در رفتار جمعی مبتنی بر انفاق و تعاون ارائه میدهد.
د) الگوسازی فرهنگی و تربیت اخلاقی
از طریق هیئتها، مراسم، مداحی ها و تعلیمات دینی، ارزشهای انسانی و اخلاقی در جامعه ترویج می یابد و راهنمایی عملی برای زیست دینی فراهم میشود.
ه) جهاناندیشی و پذیرا بودن به متنوع ترین مذاهب و ادیان
حضور افراد از مذاهب مختلف و حتی ادیان متفاوت در یک هدف بزرگ نشان دهنده پتانسیل اربعین برای ایجاد وفاق دینی و معنوی فراتر از مرزهاست.
و) کنترل غیر مستقیم رفتارهای اجتماعی
نظارتی معنوی که در این ایام در جامعه ایجاد میشود باعث کاهش بزهکاری و افزایش گرایش به فضائل اخلاقی میگردد.
کارکردهای فرهنگی اربعین: از ترویج معارف دینی تا شکلدهی تمدن نوین اسلامی
اربعین به عنوان یک پدیده فرهنگی کلان، نقش مهمی در ایجاد و انتقال فرهنگ و تمدن اسلام دارد:
الف) اربعین، پدیدهای تمدنی و فرهنگی
این اجتماع عظیم پیامهایی فراتر از مذهب دارد و به پل ارتباط فرهنگی و تمدنی میان ملت های اسلامی تبدیل شده است؛ رویدادی که در آن معارف دینی، اخلاقی و اجتماعی به شکل عملی نشان داده میشود.
ب) تبلور آموزه های مذهبی و گسترش فرهنگ شیعی
اربعین بستر مناسبی برای آموزش، ترویج و حفظ میراث فرهنگی و دینی است و زمینهساز ارتقای معرفت دینی و ارتباط و انسجام میان پیروان اهل بیت(ع) میشود.
ج) ظرفیتهای گردشگری مذهبی و فرهنگی
همزمانی اربعین با حضور گسترده زائران، فرصتی ناب برای معرفی ظرفیتهای گردشگری در مناطق مختلف ایران و عراق و اشتغالزایی فرهنگی و اقتصادی ایجاد کرده است.
د) حیاتبخشی و تعمیق هویت شیعی
مرور پیادهروی اربعین و مناسک آن، روح تازهای به فرهنگ شیعی داده و این فرهنگ را در بطن جامعه جاری میسازد.
هـ) کارکردهای دینی و تربیتی
زیارت اربعین موجب ارتقای معرفت دینی، تحکیم رابطه ولایی و رشد اخلاق و معنویت در شرکت کنندگان میشود و به نوعی نجاتبخشی از جهالت تئوریک و ضلالت عملی است.
و) جهت دهی به سبک زندگی اسلامی و نهادینه کردن فضائل
از طریق همافزایی فرهنگی و فکری، اربعین به عنوان بستر شکلگیری و توسعه سبک زندگی مبتنی بر ارزشهای الهی و اخلاقی شناخته میشود.
اربعین؛ پلی به سوی تمدن نوین اسلامی
اربعین حسینی نه تنها تجلی گاه عشق و توحید، بلکه بستری سترگ برای پیوند سیاسی، اجتماعی و فرهنگی امت اسلامی است. این مراسم عظیم با ایجاد اقتدار سیاسی، انسجام اجتماعی و شکل دهی فرهنگی، میتواند به عنوان نقطه عطفی در تحقق تمدن اسلامی نوین مطرح باشد. اربعین با گردهم آوردن میلیونها انسان از ملیتها و مذاهب گوناگون، نمادی از وحدت، قدرت نرم و زمینه ساز اصلاحات اجتماعی-فرهنگی است که در سطح جهانی اثرگذار خواهد بود.
با بهره گیری عالمانه و هدفمند از ظرفیتهای این میراث الهی، میتوان به تحقق آرمانهای اسلام و امام حسین(ع) نزدیکتر شد و ویرانههای ظلم و جهل را فرو ریخت.
دیدگاهتان را بنویسید