مطالعات نشان میدهند که در برخی از مناطق استان اصفهان، نرخ فرونشست به بیش از دهها برابر استاندارد جهانی میرسد.
حد بحرانی جهانی فرونشست حدود ۴ میلیمتر در سال است، این رقم در برخی از دشتهای استان اصفهان بین ۱۲ تا ۱۸ سانتیمتر است.
خشکشدن رودخانه زایندهرود در دهههای گذشته و برداشت بیرویه آب در استان و همچنین استفاده از آب تصفیهخانهها برای کشاورزی و صنعت بهجای تزریق به زمین سبب شده تا نرخ فرونشست در اصفهان از میانگین جهانی بسیار چشمگیر باشد بهطوریکه هم اکنون ۱۰ درصد از مساحت استان اصفهان دچار بحران فرونشست شده است.
داریوش گل علیزاده، سرپرست اداره کل محیطزیست اصفهان درباره تشدید فرونشست زمین در استان اصفهان در گفتوگو با خبرنگار فارس در اصفهان اظهار داشت: اکثر شهرهای دارای شبکه جمعآوری و سامانه تصفیه فاضلاب با تشدید فرونشست زمین مواجه هستند.
وی افزود: به دلیل این که در شرایط تداوم خشکسالی، ضمن تشدید برداشت آب از منابع زیرزمینی، پساب تصفیهخانههای شهری، روستایی و صنعتی یا در صنعت و یا آبیاری فضای سبز مصرف میشود، بدون آن که توجهی به تعادل بخشی آبخوانها از طریق تغذیه مصنوعی شود، در نتیجه شیره زمین گرفته شده و باعث ازبینرفتن خلل و فرخ خاک میشود.
گل علیزاده گفت: برآوردهای رسمی نشان میدهند میانگین نرخ فرونشست سالانه بین ۱۲ تا ۱۸ سانتیمتر در برخی دشتها مانند برخوار، مهیار شمالی و جنوبی، کاشان، اردستان، گلپایگان و اطراف اصفهان است.
نرخ فرونشست زمین در اصفهان به طور قابلتوجهی از میانگین جهانی بالاتر است. وسعت منطقهای که بهشدت تحتتأثیر فرونشست است، حدود ۱۰ هزار کیلومترمربع از استان (در حدود ۱۰٪ از مساحت) را شامل میشود.
مطالعات نشان میدهند که در برخی از مناطق استان اصفهان، نرخ فرونشست به بیش از دهها برابر استاندارد جهانی میرسد. (حد بحرانی جهانی حدود ۴ میلیمتر در سال است).
سرپرست اداره کل محیطزیست اصفهان گفت: بارگذاری مضاعف و افزایش جمعیت استان، برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی در دشتهای بحرانی از طریق چاههای مجاز و غیرمجاز باعث افت سطح آبخوانها و تشدید فرونشست زمین شده است.
خشکشدن زایندهرود و تالاب بینالمللی گاوخونی و کاهش جریان آب در زایندهرود باعث کمبود منابع آبی در دشتها شده است. (حداقل نیاز آبی زایندهرود ۱۳۷ میلیون مترمکعب و تالاب گاوخونی حدود ۱۷۶ میلیون مترمکعب است)
گل علیزاده درباره راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با فرونشست اذعان داشت: باید تأمین حقابه و ایجاد جریان دائمی زایندهرود، مدیریت پایدار منابع آب، بستن چاههای غیرمجاز، ایجاد محدودیت برداشت آب از منابع زیر زمینی و بازنگری در مجوز مصرف آب از منابع زیرزمینی، اجرای طرحهای اضطراری از جمله طرح تعادل بخشی آبخوانها از طریق تزریق آب به چاههای کمعمق بهعنوان راهحل موقتی و کمهزینه برای جلوگیری از پیشرفت سریع فرونشست مؤثر خواهد بود.
وی گفت: میتوان با استفاده از آبهای انتقالی از دریای عمان و خلیجفارس و پساب تصفیهخانههای فاضلاب، اقدام به تغذیه آبخوانها و دشتهای بحرانی کرد.
بهرام نادی، عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به میزان فرونشست در اصفهان گفت: نرخ فرونشست در دشت برخوار که شهرهایی همچون اصفهان، حبیبآباد، گز، شاهینشهر و … با جمعیتی بیش از ۲.۵میلیون نفر در آن ساکن هستند ۱۸.۵ سانتیمتر در سال ۱۴۰۰ است.
وی افزود: بیشترین فرونشست در مناطق شمالی اصفهان و نواحی ۴ و ۵ آموزش و پرورش رخ داده است.
دیدگاهتان را بنویسید