آغاز دکترین تازه اصفهان در توسعه زیرساختهای گردشگری
نام عباس آباد در ذهن هر اصفهانی تصویری از یک خیابان اصیل با درختان چنار بلند قامت و یک محله لاکچری را مجسم می سازد. اما عباس آباد خیلی فراتر از یک خیابان، در روزگاری دور یا نزدیک، یکی از شهرک های اقماری اصفهان عصر صفوی محسوب می شد. شاه عباس در فاصله سال های ۱۰۱۴ تا ۱۰۱۶ قمری که درگیر جنگ با عثمانی در مرزهای غربی ایران بود، تعداد بسیار زیادی از ارامنه ساکن ایروان و جلفای رود ارس و دشت آرارات را به اصفهان و دیگر شهرهای ایران کوچاند تا نیروی انسانی غنی آنها در اختیار دشمن قرار نگیرد.
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر; ارامنه جلفای رود ارس در ساحل جنوبی زاینده رود ساکن شدند و کم کم شهری در این مکان بنا شد که به جلفای نو معروف بود. چند سال بعد یعنی در حدود سال ۱۰۱۹ و ۱۰۲۰ قمری، شاه عباس پروژه کوچ تبریزی ها را به اصفهان کلید زد و این بار قرار شد برای آنها درست روبه روی جلفا، در ساحل شمالی رودخانه، شهرکی با شکوه بنا شود. منجم شاه عباس از نزدیک شاهد این رویداد بوده:«تعیین مکان خانه های تبریزیان نمودند در کنار آب زنده رود چناچه در میان محل ها و خانه های ایشان چهار نهر عظیم گذرانست».
برای انجام این پروژه هزار جریب زمین به قیمت ۳ هزارتومان از مردم خریداری شد و پانصد خانه برای تبریزیانی که امکان خرید و ساخت خانه نداشتند در آن بنا کردند. این مکان خیلی زود به شهر تبریزی ها (تبارزه) معروف شد اما به مرور به نام عباس آباد شناخته شد. حدود شصت سال پس از این تاریخ ژان شاردن سفرنامه نویس دوره شاه سلیمان از شکوه این شهرک اعیان نشین تعریف کرده:«این محله …چون تازه ساز است، و بناهای مجلل دارد زیباترین و خوش منظرترین محلات شهر به شمار می آید.
کوچه های عباس آباد بر خلاف کوچه های اصفهان که تنگ و پرپیچ و خمند، راست و گشاده اند. از میان بیشتر کوچه های محله آب روان است، و در دو طرف، جویها به درختان تناور و سایه افکن آراسته است. بیشتر ساکنان این محلّه مردمان ثروتمند و متشخص می باشند، و در هیچ محله دیگری از شهر این همه توانگر و جاه مند نیست».
بدین ترتیب عباس آباد از همان ابتدای تولدش، «بالاشهر» اصفهان شد و خانه بسیاری از توانگران و مشاهیر را می شد در آن یافت مانند کسی مثل صائب تبریزی که خانه اش پاتوق اهل اندیشه و ادب بود. عباس آباد در دوران اوجش با بیش از ۱۰ هزار نفر جمعیت و داشتن مسجد جامع و میدان و نقاره خانه و بازار و ده ها کاروانسرا و حمام و مدرسه، از محدوده امروزی خیابان شیخ بهایی تا رودخانه و از چهارباغ تا حدود پل مارنان گسترده بود. اما عباس آباد سرنوشت بدی داشت.
ابرهای سیاه جنگ و تباهی که با سپاه محمود افغان بر اصفهان سایه انداخت، شهرک های اقماری از جمعیت تهی شد و همه به داخل شهر پناه آوردند. عباس آباد در طی حمله افغان و دهه ها نا امنی و بی ثباتی رو به ویرانی گذاشت بطوریکه از آن همه شکوه و عظمت تنها یک سنگ مزار از صائب تبریزی باقی مانده است!
بعد از چند قرن فراموشی، هنگامی که در دوره مظفرالدین شاه، مریضخانه مرسلین(بیمارستان عیسی بن مریم) در ابتدای گذری که از چهارباغ به قلب عباس آباد قدیم می رفت تاسیس شد، نام عباس آباد دوباره بر سر زبان ها افتاد. در نقشه سید رضاخان که یکصد سال پیش از اصفهان ترسیم شده، گذرها و کوچه باغ های عباس آباد به صورت طراحی شطرنجی دوره صفوی اش هنوز به چشم می خورد.
در شهریور سال ۱۳۱۲خورشیدی به گزارش روزنامه اخگر:«آقای انصاری مهندس بلدیه شروع به نقشه برداری خیابان عباس آباد از چهارباغ تا خیابان شاهپور شروع نموده اند». تبدیل یکی از گذرهای قدیمی عباس آباد به خیابان عباس آباد امروزی تا سال ۱۳۱۶ش ادامه داشته است. در تابستان این سال بالاخره بحث اتصال خیابان به چهارباغ همراه با آزادسازی و خرید خانه های مسکونی مسیر مطرح می شود.
از آن زمان تا امروز که بیش از ۹۰ سال از سن این خیابان زیبا می گذرد، مردم با سایه سار درختانش و با چشم انداز یگانه و دلنشینش خاطرات زیادی دارند. عباس آباد حالا از خانه اسقف و موزه آن تا مقبره به یادماندنی صائب، خیلی فراتر از یک خیابان، برای مردم اصفهان تبدیل به یک نماد و یک فرهنگ شده. خیابانی که یاد و یادگاری های یک شهر تاریخی گمشده را برای ما زنده نگه می دارد.
واقعا؟! دمش گرم
مطالب بسیار عالی و مقید بود