زنگ های خطر کاهش جمعیت به صدا در آمده است:

شیب سالمندی اصفهان تندتر از کشور

سالهای نه چندان دور خانه ها پر بود از صدای زندگی و هیچ کودکی تنهایی را تجربه نمی کرد در حالی که امروز رواج تک فرزندی و یا بی فرزندی بیداد می کند و در میان بسیاری از زوج های جوان دیده می شود و همیشه تعدادی جمله تکراری همچون داشتن مشغله های فراوان، ادامه تحصیل، حفظ موقعیت شغلی، فعالیت های متنوع، کمبود وقت و مشکلات اقتصادی را شنیده ایم که معمولا زوج های جوان خود را با آن قانع کرده و پدیده کم فرزندی یا بی فرزندی را رقم می زنند .

مواجه شدن پایداری جوامع محلی استان اصفهان با چالش جدی

به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر اما اگر به برخی تبعات این موضوع که حتی می تواند برای والدین ترسناک هم باشد توجه شود، بهانه های والدین نیز رنگ باخته و تصمیمشان برای انتخاب کم فرزندی تغییر خواهد کرد.

در استان اصفهان نیز همچون سایر استان ها این مشکل وجود دارد و زنگ خطر کاهش جمعیت به صدا در آمده است و کاهش جمعیت شهرهای کوچک و روستاهای اصفهان به مرز بحران رسیده است و چنانچه در باره این مساله چاره‌یابی نشود پایداری جوامع محلی استان با چالش جدی مواجه خواهد شد.

کاهش ۳۶ درصدی تعداد موالید در استان اصفهان

جمعیت کشور نزدیک به ۸۶ میلیون نفر است که حدود ۶ درصد از این جمعیت در استان اصفهان هستند و به گفته مسوولان، جمعیت تخمینی این استان در حال حاضر پنج میلیون و ۴۲۱ هزار نفر است که نسبت به سال گذشته‌ بطور تقریب تنها ۰.۳۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد. نرخ فرزندآوری در اصفهان حدود ۱.۳ درصد و بر اساس آمار، تعداد موالید در این استان ۳۶ درصد کاهش یافته است.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که شیب سالمندی در اصفهان تندتر از میانگین کشور پیش می‌رود.نرخ ازدواج در اصفهان نیز در حال حاضر پایین‌تر از استان‌های دیگر است و فاصله زمانی بین ازدواج و تولد نخستین فرزند حدود پنج سال است که این وضعیت نگران کننده است.

خطر فروپاشی نظام اجتماعی در برخی مناطق استان اصفهان

مهدی جمالی‌نژاد استاندار اصفهان است وی نیز در خصوص وضعیت نامطلوب افزایش جمعیت در استان اصفهان گفت : وضعیت جمعیت در برخی مناطق استان بسیار بحرانی و نیازمند مداخله متناسب از جمله مهاجرت معکوس است و شاخص سالمندی نیز در برخی از شهرهای کوچک و روستاهای اصفهان در ۱۵ سال آینده از مرز ۴۰ درصد عبور می‌کند که این مساله به معنای فروپاشی نظام اجتماعی این مناطق خواهد بود.

وی با اعلام هشدار نسبت به فزونی تمرکز جمعیت در مرکز استان اصفهان افزود: مردم باید با برنامه‌ریزی هدفمند به سکونت در همه شهرستان‌ها بویژه مناطق دارای چگالی پایین جمعیتی تشویق شوند.

عبور از چالش جمعیت، نیازمند سیاست‌های ملموس و زودبازده

استاندار اصفهان با تاکید بر اینکه عبور از چالش جمعیت، نیازمند اتخاذ سیاست‌های تشویقی ملموس، زودبازده و به دور از شعارزدگی است گفت : رفع گره‌های ذهنی و فرهنگی فرزندآوری بسیار مهمتر از راهکارهای اقتصادی است و در این زمینه نیازمند کار مجدانه هستیم.

جمالی نژاد ادامه داد : برنامه‌ریزی برای حذف اخذ مالیات از خانواده‌های پرجمعیت و توسعه مراکز نگهداری و مراقبت از کودکان از جمله سیاست‌های مغفول است که باید عملیاتی شود.وی کنشگری نخبگان محلی برای پایه‌ریزی و تحقق مهاجرت معکوس را فوری‌ترین راهکار زودبازده برای عبور از چالش‌های جمعیتی استان بیان کرد.استاندار اصفهان، توزیع متناسب منابع و امکانات را از دیگر راهکارهای میان‌مدت و بلندمدت برای متوازن شدن جمعیت در استان عنوان کرد که در دستور کار قرار گرفته است.

ترک فعل نهادهای اجرایی پذیرفتنی نیست

جمالی‌نژاد، اشتغالزایی و توسعه خدمات بهداشتی و درمانی را پیش نیاز ترویج فرزندآوری دانست و افزود: بعد از سیاست فرزندآوری، مهمترین موضوع توزیع متوازن جمعیت است که مهاجرت در آن نقش اساسی دارد.وی همچنین گفت : ترک فعل نهادهای اجرایی مرتبط با این موضوع پذیرفتنی نیست و با آنها برخورد می‌شود.

بیشترین کاهش فرزندآوری، در قشر تحصیلکرده و متوسط

دکتر حسین ملتفت جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه است ،وی نیز با اشاره به سیاست‌های جوانی جمعیت، بیان کرد: در جامعه تغییر سبک زندگی اتفاق افتاده است و در نتیجه، دو عامل تغییر سبک زندگی و کاهش تعداد افراد در سن باروری، موجب کاهش فرزندآوری شده است و در این زمینه باید مشوق‌ها دوبرابر شوند.

وی معتقد است که ارائه کمک‌های اقتصادی واقعی، مسکن ارزان، حمایت از والدین و خدمات کودک ‌محور، ترویج زندگی خانوادگی با کیفیت همراه با زیرساخت اجتماعی، فرصت‌های شغلی و آموزش و رفاه روانی در زمینه تشویق به فرزند آوری در جامعه بسیار مورد نیاز است .ملتفت بیان کرد: در حال حاضر بیشترین کاهش فرزندآوری، در قشر تحصیلکرده و قشر متوسط و رو به بالای جامعه رخ داده است و برنامه‌ها باید به سمت این خانواده‌ها برود. در صورتی که قانون جوانی جمعیت و حمایت، این گروه را پوشش نمی‌دهد و بیشتر به قشر پایین جامعه توجه کرده است.

آینده‌ای خاکستری برای ترکیب جمعیتی

دکتر مهسا زمانی نیز یک جمعیت‌شناس است وی می گوید: نرخ باروری در ایران به حدود ۱.۴ فرزند به‌ازای هر زن رسیده‌است.این در حالی‌ است که برای حفظ ساختار جمعیتی، حداقل نرخ جایگزینی ۲.۱ فرزند ضروری است.

کاهش چشمگیر این نرخ در کنار افزایش سن ازدواج و مهاجرت رو به رشد جوانان، آینده‌ای خاکستری برای ترکیب جمعیتی کشور ترسیم می‌کند.وی افزود: کاهش باروری نه ‌تنها آینده اقتصادی کشور را تهدید می‌کند، بلکه حتی ساختارهای فرهنگی و اجتماعی را نیز دچار گسست خواهد کرد و سیاست‌های تشویقی بدون بستر اقتصادی، پاسخگو نخواهد بود و با وجود اجرای طرح‌هایی چون وام ازدواج، تسهیلات فرزندآوری و تبلیغات رسانه‌ای، هنوز اعتماد خانواده‌ها به آینده فرزندانشان ضعیف است.

هزینه‌های بالای زندگی، مسکن، آموزش و نبود امنیت شغلی از عوامل اصلی کاهش تمایل به فرزندآوری عنوان می‌شود.در حقیقت زنگ های خطر به صدا در آمده اند و فراموش نکنیم ، نرخ باروری پایین‌تر از میزان جایگزینی، افزایش سریع جمعیت سالمند و کاهش جمعیت جوان، خطراتی است که بر رفاه اجتماعی، رشد اقتصادی و پایداری ساختار خانواده تأثیر عمیق دارد و اگر سیاست‌ها به درستی اجرا نشود، نسل آینده و آینده کشور در معرض تهدید جدی خواهد بود.