اصفهان، استانی با پیشینه تاریخی و صنعتی درخشان، این روزها با مجموعهای از چالشهای جدی زیستمحیطی و انرژی مواجه است. کاهش حجم آب زایندهرود، فرونشست زمین، گردوغبار و کمبود برق از جمله بحرانهایی است که افق توسعه پایدار این استان را تهدید میکند. در این میان، سوال مهمی مطرح میشود؛
با وجود کمبود دو هزار مگاوات برق، چرا استان اصفهان تعطیل نشد و چگونه مدیریت بحران در این شرایط پیچیده به عملکرد خود ادامه داد؟ در نشست کمیسیون معادن و صنایع معدنی استان، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، منصور شیشهفروش، به این پرسشها پاسخ داد و چشمانداز مناسبی برای مدیریت و حل بحرانها ارائه کرد.
چالش کمبود برق و ناترازی انرژی در اصفهان
منصور شیشهفروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، با تأکید بر کمبود ۲۰۰۰ مگاوات برق در استان گفت: «این مسأله یکی از مطالبات جدی استان از وزارت نیرو و شرکت توانیر است تا زیرساختهای تامین برق پایدار هرچه سریعتر فراهم شود.» وی همچنین تکذیب خبرهایی مبنی بر نبود مشکل برق در استان را صحیح ندانست و تاکید کرد اصفهان با کمبود جدی برق روبروست.
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر; شیشهفروش افزود که ظرفیت ۵۳۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی برای استان تعریف شده که میتواند نقش تعیینکنندهای در تأمین برق شهرکهای صنعتی و سایر بخشها داشته باشد. همچنین برنامهریزی شده تا ادارات استان سالانه ۵ درصد و در مجموع ۲۰ درصد از مصرف برق خود را کاهش داده و صنایع نیز در این برنامه مشارکت کنند.
علل تعطیل نشدن استان در شرایط بحران برق
در حالی که چند استان به دلیل گرمای شدید و مصرف بالا تعطیل شدند، اصفهان جزء پنج استانی بود که برای موج گرمای پیش رو در فهرست تعطیلی قرار نگرفت. شیشهفروش توضیح داد: «تصمیم تعطیلیها توسط کارگروه مدیریت مصرف انرژی استانها و با هماهنگی ملی صورت میگیرد. با توجه به اهمیت منطقه و ضرورت آمادگی برای موج گرمای هفته آینده، این تصمیم اتخاذ شد تا با برنامهریزی دقیقتر در آینده وارد عمل شویم.»
وی همچنین به خاموشیهای برخی بخشها اشاره کرد که اغلب به علت اعمال محدودیتهای متمرکز از سوی سیستمهای کنترلی کشوری بدون اطلاع قبلی اتفاق میافتد و خواستار برنامهریزی منسجمتر در این زمینه شد.
بحرانهای آب، فرونشست زمین و گردوغبار؛ تهدیدی برای اصفهان
علاوه بر بحران برق، استان اصفهان با چالشهای محیط زیستی جدی روبروست. مدیرکل مدیریت بحران استان با بیان اینکه ۱۰۰ درصد مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی قرار دارد، افزود: «حجم آب زایندهرود به کمتر از ۲۳ درصد رسیده است و دشتهای استان نیز با کاهش شدید سطح آبهای زیرزمینی مواجهاند.»
شیشهفروش همچنین فعال شدن کانونهای گردوغبار ناشی از خشکی بستر رودخانه و زمینهای کشاورزی رهاشده را ذکر کرد و خواستار تهیه نقشههای مهندسی مخاطرات گردوغبار شد تا با دریافت اعتبارات ملی و اجرای برنامههای مقابلهای، اثرات فرسایش بادی کنترل شود.
ضرورت اقدامات پیشگیرانه و حفاظتی
شیشهفروش بر لزوم اجرای طرح نهالکاری در عرصههای بیابانی و کاشت گونههای مقاوم تأکید کرد و خواستار مکلف شدن سازمان منابع طبیعی برای این اقدامات شد. وی همچنین خواست فناوری و توان علمی دانشگاههای استان و پژوهشکده علوم زمین برای تهیه نقشههای بهرهبرداری بهروز برای دشتهایی که کمتر مطالعه شدهاند، بهکار گرفته شود.
شیشهفروش با اشاره به تأثیر فرونشست بر آثار تاریخی استان، خواستار نصب تجهیزات پایش مانند سیستم GPS در بناهای مهمی مانند سیوسهپل و میدان امام شد و تأکید کرد وزارت میراث فرهنگی باید در اجرای طرحهای تابآوری این آثار اقدامات جدی را پیش ببرد.
مقابله با سیل و دیگر مخاطرات طبیعی
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان یادآور شد که خشکسالی و سیل دو روی یک سکهاند و نیاز است با نگاهی جامع نقشههای بهرهبرداری و پیشگیری از مخاطرات تهیه شود. وی ابراز کرد استان آمادگی کامل برای همکاری با دستگاههای ذیربط به منظور مقابله موثر با گردوغبار و آلودگی هوا را دارد. همچنین از سازمان زمینشناسی خواست تیم تخصصی ویژهای برای استان تعیین کند که با توجه به موقعیت مرکزی و قدرت علمی استان، بتواند استانهای همجوار را نیز پوشش دهد.
برنامهریزی استانی برای کاهش خطر و پاسخ به بحران
با مشارکت اساتید دانشگاه و پژوهشکده علوم زمین دو طرح مهم تدوین شده است؛ طرح کاهش خطر که ۴۲ نوع مخاطره طبیعی را شناسایی و اقدامات دهساله برای کاهش آنها را اولویتبندی میکند و طرح پاسخ به بحران که وظایف ادارات و دستگاهها را در مواجهه با مخاطرات مشخص میسازد.
شیشهفروش خواستار مسئولیتپذیری سازمان زمینشناسی در تهیه اطلس مخاطرات طبیعی بر اساس این طرحها شد و بیان کرد: «مدیریت استان به طور کامل به موضوع حفاظت از محیط زیست و سلامت مردم متعهد است و برای حل مشکلات آب، برق و مسائل زیستمحیطی با همه توان در حال تلاش است.»
ضرورت برنامهریزی کلان در مدیریت منابع انرژی و محیط زیست
دکتر فرهاد قربانی، کارشناس ارشد حوزه انرژی و مدیریت بحران، درباره وضع انرژی و بحرانهای مرتبط در استان اصفهان میگوید: «بحران کمبود برق در اصفهان پیامد طبیعی افزایش مصرف و محدودیت تولید نیست؛
بلکه محصول ناکارآمدی مدیریت منابع و زیرساختهاست که باید با رویکردی جامع و علمی، از جمله توسعه فناوریهای انرژیهای نو، بهبود بهرهوری مصرف در ادارات و صنایع و ارتقای هماهنگی دستگاهها برطرف شود. همچنین، مدیریت بحران محیط زیستی مانند فرونشست و گردوغبار باید بخشی از برنامههای طولانیمدت باشد که با حمایت ملی، سرمایهگذاری درست و استفاده از ظرفیت دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی محقق میشود.»
همافزایی ملی برای مهار بحرانها و تحقق برنامههای توسعه پایدار
با توجه به اهمیتی که اصفهان در حوزه صنعت، کشاورزی، فرهنگ و میراث دارد، مقابله با بحرانهای انرژی و محیط زیستی نیازمند عزم ملی، تقویت زیرساختها و مشارکت فعال تمامی دستگاهها است. اقدامات عملی وزیر نیرو، سازمان مدیریت بحران، دانشگاهها و مراکز علمی باید به همراه فراهم آوردن شرایط مناسب استقرار تیمهای تخصصی در منطقه، سطح آمادگی و تابآوری استان را در برابر شرایط سخت اقلیمی و کمبود انرژی افزایش دهد.
امید است با این همکاریها و برنامهریزی دقیق، اصفهان بتواند ضمن حفظ موقعیت صنعتی-اقتصادی خود، پایدارتر، مقاومتر و سبزتر در مسیر توسعه حرکت کند.
دیدگاهتان را بنویسید