در تاریکی سالن نمایش، چراغی روشن میشود و صدایی از دل تاریخ برخاسته است؛ صدای زنی که کنار چشمهای ایستاده و تقدیر یک سرزمین را تغییر داده است. تئاتر «فرنگیس» به نویسندگی محسن عظیمی و کارگردانی امین پورمند، برگرفته از کتاب مهناز فتاحی، بار دیگر نامی را فریاد میزند که در سنگ و مجسمهها حک شده اما با تپشهای زندگی همچنان زنده است: فرنگیس حیدرپور.
اقتباس تئاتری؛ میان آتش افروزی و وفاداری به متن
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر اقتباس در هنر تئاتر شبیه برگرداندن آتشی شعلهور در کلمات به صحنهای محدود است. آتشی که اگر خاموش شود، جان روایت از دست میرود و اگر بیش از حد شعلهور شود، صحنه را میسوزاند.
در این میان، نقش کارگردان مانند راهرویی است که باید بر لبه تیغ قدم بگذارد؛ هم وفادار به متن باشد و هم جسارت خلق تغییر را داشته باشد. امین پورمند این چالش را پذیرفته و با طراحی صحنهای مینیمال، تکیهگاه خود را بر مهمترین عنصر تئاتر یعنی انسان و حضور او بر روی صحنه گذاشته است.
بازیگران؛ جانبخش روایت تاریخی
این حضور زنده و اثرگذار در اجرای بازیگران جلوه میکند. رضا ملدنی، سمیه جعفریمنش و مریم ابوطالبی تنها دیالوگها را ادا نمیکنند، بلکه با هر نگاه، مکث، لرزش صدا و سکوت سنگین خود، تاریخ را زنده میکنند. تماشاگر در لحظه فرود آمدن تبر، صرفاً شاهد مرگ یک سرباز دشمن نیست؛ بلکه تولد قهرمانی است که از دل خاک و آب و ریشههای مردم سر برآورده است.
چالش اقتباس کتاب؛ کاستن از رودخانه و حفظ جریان زلال
کتاب «فرنگیس» قصهای سرشار از جزئیات، رنج و غرور بود. انتقال این حجم از احساس و تاریخ به صحنه، همانند کاستن رودخانهای بزرگ و ریختن آن در کوزهای کوچک است. با این حال، محسن عظیمی نویسنده نمایشنامه، با انتخاب لحظات کلیدی و وفاداری به روح داستان، توانسته است این رود زلال را همچنان روان و جاری نگاه دارد.
اهمیت احیا و حفظ حافظه جمعی
در روزگاری که فراموشی همچون گردی بر حافظه جمعی مینشیند، چنین نمایشی تنها بازآفرینی سادهای نیست، بلکه احضاری است؛ احضار شجاعتی که ممکن است نسل جدید هرگز آن را به چشم ندیده باشد. بر صحنه، فرنگیس دوباره قد میکشد و میگوید: «قهرمانی تنها در میدان جنگ نیست، بلکه در هر لحظهای است که انسان بایستد و نترسد».
نقش زنان در مقاومت تاریخی
این تئاتر یادآور آن است که زنان این سرزمین، چه در سکوت و چه در فریاد، همیشه ستونهای استقامت و مقاومت بودهاند. امروز، در حضور سه بازیگر زن، پژواکی از آن حقیقت شنیده میشود: تاریخ بدون آنها ناقص است.
«فرنگیس»؛ چراغی روشن در تاریکی و پل میان نسلها
نمایش «فرنگیس» تنها یک اجرا نیست؛ چراغی است که از گذشته تا امروز کشیده شده است. هر تماشاگر وقتی سالن را ترک میکند، نوری را با خود به قلب میبرد؛ نوری که یادآور این است که در برابر هجوم بیرحم زمانه، هنوز میتوان ایستاد و انتخاب کرد.
تیم حرفهای پشت نمایش
نامهای برجسته این نمایش نیز بر اهمیت آن میافزاید: محسن عظیمی نویسنده، امین پورمند طراح و کارگردان، و بازیگران رضا ملدنی، سمیه جعفریمنش و مریم ابوطالبی. هر یک به سهم خود تلاش کردهاند از یک واقعه تاریخی، روایتی زنده و نفسکش بسازند.
جایگاه تئاتر در جامعه معاصر
در نهایت، «فرنگیس» یادآور نقش برجسته و حیاتی تئاتر در جامعه ماست. تئاتر، با همه دشواریها و محدودیتهایش، هنوز میتواند پلی میان نسلها باشد، آینهای که گذشته را به اکنون پیوند میزند. اگر این چراغ خاموش شود، بخشی از هویت ما در تاریکی فرو خواهد رفت. اما تا وقتی نمایشهایی چون «فرنگیس» بر صحنهاند، میتوان امیدوار بود که شعله روایت همچنان روشن خواهد ماند.
دیدگاهتان را بنویسید