کارگاه دو روزه «رنگِ شهر زندگی» در اصفهان برگزار میشود
کارنامه یکساله وزارت خارجه در دوره دولت پزشکیان با وجود وعده‌های تنش‌زدایی، سوالات زیادی در ذهن افکار عمومی و کارشناسان ایجاد کرده است. آیا عملکرد این دستگاه در شرایط حساس کنونی، از جمله جنگ ۱۲ روزه و فعال شدن مکانیسم ماشه، موفق بوده است؟ به گزارش سپاهان خبر; تابوهای سیاست خارجی ایران چه موانعی برای پیشرفت ایجاد کرده‌اند؟ در فرصت باقیمانده مسیر سیاست خارجی به کدام سو باید برود؟ و مواردی از این دست. این پرسش ها را با حشمت‌ا…فلاحت پیشه، نماینده سابق مجلس و استاد دانشگاه در میان گذاشته ایم.
آیا وزارت خارجه در یکسال اخیر توانسته به شعار تنش‌زدایی خود عمل کند؟
با وجود اعلام رسمی شعار «تنش‌زدایی» در زمان انتخابات، عملکرد وزارت خارجه و دولت پزشکیان نتوانست انتظارات را برآورده کند. شاهد وقوع جنگ ۱۲ روزه و فعال شدن مکانیسم ماشه بودیم که نشان‌دهنده ضعف در مدیریت بحران‌های دیپلماتیک و تداوم تنش‌ها است.
نقش تابوزدگی سیاست خارجی ایران چیست و چگونه بر عملکرد وزارت خارجه تأثیر می‌گذارد؟
تابوزدگی به بن‌بست‌ها و محدودیت‌های موجود اشاره دارد که ایران به اندازه هیچ کشور دیگری با آن مواجه نیست. این تابوها هزینه‌های سنگینی مانند تحریم، تنش و جنگ بر کشور تحمیل کرده‌اند. افرادی که از این تابوها نفع می‌برند، عملا مانع پیشرفت دیپلماسی می‌شوند و دولت پزشکیان نیز نتوانست این تابوها را بشکند.
چرا برخی وقوع جنگ ۱۲ روزه را یک شکست در سیاست خارجی می‌دانند؟
وقوع جنگ نشانه‌ای از ناکارآمدی سیاستمداران و دیپلمات‌هاست. این جنگ قابل پیشگیری بود اما دولت پزشکیان وارث اشتباهات گذشته و فرصت‌سوزی‌ها در روند احیای برجام بود که نهایتا به تشدید بحران‌ها منجر شد.
نقش بازیگری ایران، روسیه و آمریکا در تشدید تنش‌ها چگونه بود؟
ایران در مذاکرات حساس گرفتار بازی پیچیده روسیه شد و همزمان نیروهای خارجی مانند آمریکا و اسرائیل با نمایش قدرت نظامی سعی در فشار بر ایران داشتند. دیپلمات‌ها نتوانستند اقدامات لازم برای جلوگیری از این تنش‌ها را انجام دهند که به فعال شدن مکانیسم ماشه منجر شد.
چرا گزینه‌های خروج ایران از NPT و بستن تنگه هرمز می‌تواند خطرناک باشد؟
این اقدامات افراطی پرونده ایران را در ذیل ماده‌های ۴۱ و ۴۲ منشور سازمان ملل قرار می‌دهد که زمینه‌ساز جنگ و حمله نظامی بیشتر است. چنین مسیرهایی برای کشور و مردم تبعات ویرانگری خواهد داشت.
با این تفاسیر چه اقداماتی باید برای بهبود وضعیت موجود سیاست خارجی انجام شود؟
ابتدا باید از تداوم جریان‌های افراطی جلوگیری کرد، سپس بودجه نهادهای غیرکارآمد کاهش یابد تا منابع به مردم و توسعه اقتصادی اختصاص پیدا کند. علاوه بر آن، حرکت به سمت ابتکارات دیپلماتیک جدید و جلب همکاری اروپا و روسیه برای حل مسائل فعلی ضروری است.
آیا امکان ایجاد توافق‌نامه تازه در شرایط فعلی وجود دارد؟
با وجود چالش‌های جدی، طرح‌های اروپایی و پیش‌نویس‌های روس‌ها فرصتی برای مذاکرات کارشناسی و نزدیک‌تر کردن دیدگاه‌ها فراهم کرده‌اند. دیپلمات‌ها باید به جای جنگ رسانه‌ای، روی این فرصت‌ها تمرکز کنند تا احتمال تحقق توافق جدید افزایش یابد.
دیدگاهتان را بنویسید