شهر کاشان، با تاریخ و فرهنگی غنی که قرنها در دل خود نگهداری کرده، اکنون به عنوان یکی از مهمترین مراکز فرهنگی و معماری ایران در عرصه جهانی شناخته میشود. در اتفاقی مهم و بینالمللی، کاشان به عنوان «شهر خلاق معماری» به شبکه شهرهای خلاق یونسکو پیوسته است. این پیوستگی نه تنها یک افتخار برای شهر کاشان، بلکه یک گام بزرگ در جهت معرفی فرهنگ و معماری منحصر به فرد ایرانی-اسلامی به جهانیان به شمار میرود.
پیوستن کاشان به شبکه شهرهای خلاق یونسکو
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر; ابوالفضل ساروقیان، شهردار کاشان، در این خصوص اشاره کرده که عضویت کاشان در این شبکه معتبر جهانی، بهعنوان فرصتی بینظیر برای معرفی ظرفیتهای فرهنگی و معماری این شهر در سطح بینالمللی خواهد بود. این دستاورد، همچنین میتواند زمینهساز جذب گردشگران بینالمللی باشد که با هدف آشنایی با هنر، فرهنگ و معماری اصیل ایرانی به کاشان سفر میکنند.
ساروقیان اضافه کرد که این پیوستگی، در کنار معرفی بیشتر بافتهای تاریخی و غنی این شهر، میتواند به تقویت اقتصاد خلاق و گردشگری کاشان کمک کند و به حفظ و احیای میراث فرهنگی این شهر منجر شود. پیوستن به شبکه شهرهای خلاق یونسکو همچنین فرصتی را برای تبادل دانش و تجربیات معماری با دیگر شهرهای خلاق جهان فراهم خواهد کرد.
میراث معماری کاشان؛ تار و پود هویت ملی ایران
علیرضا عبداللهزاده، رئیس اداره میراث فرهنگی کاشان، در این زمینه بیان کرد که بافت تاریخی کاشان به عنوان یکی از آثار برجسته معماری ایران، یکی از ارکان اصلی هویت فرهنگی و محلی این شهر است. این بافت که شامل بادگیرهای سنتی، خانههای خشتی، کاروانسراها و مساجد تاریخی است، نمونهای از نبوغ معماری ایرانی است که با دقت و ظرافت ویژهای طراحی و ساخته شده است.
عبداللهزاده با تأکید بر اهمیت حفظ این میراث، به خبرگزاری مهر گفت که اکنون که کاشان به عنوان یک شهر خلاق معماری شناخته شده، باید با برنامهریزیهای دقیق و مرمت اصولی، این گنجینه تاریخی برای نسلهای آینده حفظ شود. او افزود که این دستاورد جهانی نتیجه همافزایی و همکاری نهادهای مختلف، هنرمندان و شهروندان کاشان است که در تلاشاند تا این شهر را به عنوان نمونهای از معماری همنوا با طبیعت و نیازهای انسانی در سطح جهانی معرفی کنند.
حریم باغ تاریخی فین کاشان: آیا حفاظت از میراث جهانی در معرض خطر است؟!
در کنار این دستاورد ، کاشان همچنان با چالشهایی در زمینه حفاظت از میراث فرهنگی خود روبرو است. یکی از مواردی که اخیراً توجه زیادی را جلب کرده، تغییرات پیشنهادی در حریم باغ تاریخی فین است. این باغ که به عنوان یکی از آثار ثبت جهانی یونسکو در فهرست میراث فرهنگی بشری قرار دارد، با مشکلاتی در زمینه توسعه شهری و ساختوسازهای جدید در حریم آن مواجه است.
نامه شهردار کاشان به وزیر میراث فرهنگی؛ درخواست تغییر حریم باغ فین
به استناد گزارش مندرج در خبرگزاری مهر شهردار کاشان، ابوالفضل ساروقیان، در نامهای خطاب به وزیر میراث فرهنگی خواستار بازنگری و بهروزرسانی محدوده حریم باغ فین شده است. در این نامه، اشاره شده که بر اساس مصوبه ابلاغی اداره میراث فرهنگی کاشان در سال ۱۳۹۸، حریم این باغ تاریخی با وسعتی زیاد مشکلاتی در توسعه طرحهای شهری و گردشگری ایجاد کرده است. این نامه که به نوعی سکوت را در این زمینه شکست، نگرانیهایی را در خصوص تغییرات احتمالی در حریم ملی باغ فین به وجود آورده است.
واکنشها به تغییر حریم باغ فین: محافظت از میراث یا تسهیل توسعه؟
موضوع تغییر حریم باغ فین واکنشهای مختلفی را به همراه داشته است. فعالان میراث فرهنگی بهویژه محمدمهدی کلانتری، دبیر پویش ملی نجات بناها و بافتهای تاریخی کشور، از این درخواست نگرانی دارند و معتقدند که کوچک کردن حریم ملی میتواند زمینهساز ساختوسازهای جدید در اطراف این اثر تاریخی و تهدیدی برای اصالت و هویت باغ فین باشد.
بهویژه که حریم ملی معمولاً گستردهتر از حریم جهانی است و هدف آن حفاظت از بافت تاریخی و فرهنگی پیرامون اثر است. تغییر این محدودهها بدون بررسیهای دقیق و تخصصی میتواند باعث آسیبهای غیرقابل جبران به ارزشهای فرهنگی باغ فین شود.
پاسخ وزارت میراث فرهنگی؛ هیچ تغییری در حریم باغ فین نخواهد بود
در واکنش به این نگرانیها، علیرضا ایزدی، مدیرکل حفظ و احیای بناها و بافتهای تاریخی وزارت میراث فرهنگی، تأکید کرد که هیچگونه تغییر در حریم ملی باغ فین کاشان در دستور کار نیست. او اظهار داشت که بررسیها تنها بهمنظور تطبیق نقشههای فنی میان حریم ملی و جهانی انجام شده و هیچ تصمیمی برای کاهش حریم وجود ندارد. ایزدی همچنین افزود که هرگونه تغییر در حریمهای آثار ثبت جهانی باید با هماهنگی یونسکو انجام شود و وزارت میراث فرهنگی هیچگاه بدون مجوز بینالمللی چنین اقدامی نخواهد کرد.
چالشهای حفاظتی و نیاز به تعادل میان توسعه و حفاظت
در نهایت، سوال اساسی این است که چگونه میتوان همزمان با توسعه شهری و گردشگری، از آثار تاریخی و فرهنگی ایران بهویژه در کاشان محافظت کرد. این مسئله نیاز به برنامهریزیهای دقیق، همکاری میان نهادهای مختلف و یک رویکرد چندبعدی برای توسعه پایدار دارد. کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی معتقدند که در این مسیر باید ضمن حفظ هویت تاریخی، به نیازهای امروزین شهروندان و گردشگران نیز توجه شود.
کاشان در مسیر جهانی شدن
کاشان با پیوستن به شبکه شهرهای خلاق معماری یونسکو و ثبت آثار تاریخی و فرهنگی خود در فهرست جهانی، گامهای بزرگی در راستای معرفی خود به جهان برداشته است. با این حال، همچنان چالشهایی در زمینه حفظ و نگهداری از این میراث ارزشمند وجود دارد که نیازمند دقت و توجه بیشتر است. آینده کاشان به عنوان شهری جهانی بستگی به نحوه تعامل میان میراث فرهنگی، نهادهای شهری و جامعه مدنی دارد؛ چرا که حفظ میراث فرهنگی نه تنها برای نسلهای آینده اهمیت دارد، بلکه برای توسعه پایدار و هویت ملی امروز نیز ضروری است.











دیدگاهتان را بنویسید