بحران آب در ایران وارد مرحله‌ای نگران‌کننده شده است

تنش آبی شدید بیش از ۱۰۰ شهر تا سال ۱۴۰۷

بحران آب در ایران وارد مرحله‌ای نگران‌کننده شده است. طبق آخرین گزارش‌ها، ۱۹ سد مهم کشور در آستانه خشکی کامل قرار دارند و ۵۰ شهر با تنش آبی شدید دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این وضعیت، زنگ خطری جدی برای آینده منابع آبی کشور است و نیازمند اقدام فوری، مشارکت مردمی و تغییرات بنیادین در مدیریت آب است.

ایران در آستانه بحران آبی فراگیر

به گزارش سرویس شهری پایگاه خبری سپاهان خبر ایران همواره با چالش‌های کم‌آبی مواجه بوده، اما آنچه امروز شاهد آن هستیم، فراتر از یک بحران معمولی است. کاهش بی‌سابقه بارندگی، افزایش دما، تبخیر شدید و برداشت‌های غیر اصولی، منابع آبی کشور را به پایین‌ترین سطح در یک قرن اخیر رسانده‌اند. در چنین شرایطی، مدیریت مشارکتی و تغییر الگوی مصرف، تنها راه‌های عبور از این بحران هستند.

خشکسالی بی‌سابقه؛ ۶۵ درصد مخازن سدها خالی‌اند

طبق اعلام عباسعلی کیخائی، مدیرکل دفتر امور اجتماعی شرکت منابع آب ایران، ۶۵ درصد مخازن سدهای کشور خالی هستند. این آمار نشان‌دهنده بحرانی است که نه‌تنها منابع آب سطحی، بلکه منابع زیرزمینی را نیز تهدید می‌کند.

بارش یک میلی‌متری؛ سهم ناچیز ایران از سال آبی جدید

در مهرماه سال جاری، میانگین بارندگی کشور تنها یک میلی‌متر بوده است. حتی استان گیلان که معمولاً بارندگی بالایی دارد، با کاهش چشمگیر بارش مواجه شده است. این آمارها نشان می‌دهند که ایران وارد یکی از خشک‌ترین سال‌های خود شده است.

۱۹سد در آستانه خشکی کامل؛ زنگ خطر برای امنیت آبی

از مجموع ۲۰۰ سد کشور، ۱۹ سد در وضعیت بحرانی قرار دارند. سد کرج، یکی از منابع اصلی تأمین آب تهران، تنها ۹.۵ درصد ظرفیت خود را پر دارد و نسبت به سال گذشته با کاهش ۸۱ درصدی مواجه شده است. این وضعیت، تهدیدی جدی برای امنیت آبی پایتخت و سایر شهرهای بزرگ است.

تنش آبی در ۵۰ شهر؛ از تهران تا بانه

کیخائی اعلام کرده که ۵۰ شهر کشور در تنش آبی شدید قرار دارند. حتی در تهران، با وجود کاهش مصرف در فصل پاییز، کمبود منابع جایگزین باعث شده تا آب از سد طالقان منتقل شود؛ راه‌حلی موقت که نمی‌تواند پایدار باشد. در شهر بانه نیز ۱۶ سال است که قطعی آب وجود دارد.

تغییر الگوی کشت؛ از برنج به پسته و موز

در استان‌های شمالی مانند گلستان و مازندران، کشت برنج در برخی مناطق ممنوع شده است. در آذربایجان و اردبیل، مردم با مشارکت در مدیریت منابع آبی، به کشت محصولاتی مانند پسته و موز روی آورده‌اند. این تغییرات نشان‌دهنده *لزوم اصلاح الگوی کشت* برای مقابله با بحران آب هستند.

مدیریت بحران آب؛ فراتر از وظیفه وزارت نیرو

کیخائی تأکید کرده که مدیریت بحران آب تنها وظیفه وزارت نیرو نیست. مشارکت همه دستگاه‌های اجرایی، قوا و مردم برای عبور از این بحران ضروری است. بدون همراهی مردم، هیچ برنامه‌ای در حوزه آب به نتیجه نخواهد رسید.

نقش تشکل‌های مردمی در نجات منابع آبی

تجربه‌های موفق در استان‌های مختلف نشان داده‌اند که تشکل‌های مردمی می‌توانند نقش کلیدی در مدیریت منابع آب ایفا کنند. استفاده از زبان ساده و قابل فهم برای مردم، به‌جای آمارهای پیچیده، می‌تواند مشارکت عمومی را افزایش دهد.

تا سال ۱۴۰۷ بیش از ۱۰۰ شهر کشور با تنش آبی شدید مواجه خواهند شد

دکتر ناصر صدری، استاد دانشگاه و کارشناس منابع آب، در گفت‌وگو با ما اظهار داشت: بحران آب در ایران، نتیجه ترکیبی از تغییرات اقلیمی، مدیریت ناکارآمد و مصرف بی‌رویه است. اگر همین روند ادامه یابد، تا سال ۱۴۰۷ بیش از ۱۰۰ شهر کشور با تنش آبی شدید مواجه خواهند شد. راه‌حل این بحران، در سه محور خلاصه می‌شود: اصلاح الگوی مصرف، مشارکت مردمی و بازنگری در سیاست‌های آبی. بدون این اقدامات، آینده منابع آبی کشور در هاله‌ای از ابهام خواهد بود.

از بحران خشکسالی تا امید به مدیریت سیلاب

بحران آب در ایران، یک تهدید ملی است که نیازمند اقدام فوری، همدلی اجتماعی و تغییرات بنیادین در سیاست‌های آبی است. امید آن است که با مشارکت مردم و اصلاحات ساختاری، روزی برسد که به‌جای ستاد بحران خشکسالی، کمیته مدیریت سیلاب تشکیل شود.