موضوع استفاده گسترده از آبانبارها در استان اصفهان، بهویژه در سال جاری با توجه به تشدید خشکسالی و کاهش بارشها، میتواند از منظر یک رویکرد پستمدرنیستی تحلیل شود. پستمدرنیسم اصولاً بر اهمیت تنوع، بازگشت به منابع فرهنگی و بومی، و نقادی نظامهای کلان و تکمدلهای توسعه تمرکز دارد.
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر; در شرایطی که استان اصفهان با بحران کمآبی شدید مواجه است و ذخایر آب پشت سدها به کمتر از یک سوم حد نرمال رسیده، بازگشت به سیستمهای سنتی مدیریت آب مانند آبانبارها نشاندهنده پذیرش محدودیتهای تکنولوژیک مدرن و تلاش برای بازیابی دانش بومی و راهحلهای محلی در قالبی کاملاً نو و متناسب با شرایط امروز است. این حرکت، عصری متفاوت از توسعه صرف اقتصادی و صنعتی است و به دنبال تقویت تابآوری محلی، محافظت از منابع طبیعی و حفظ هویت فرهنگی است.
آبانبارها نمادی از پیوند انسان با طبیعت کهن و شیوههای زیست پایدار
آبانبارها نه تنها منبع ذخیره آب اندک در این شرایط بحرانی محسوب میشوند، بلکه نمادی از پیوند انسان با طبیعت کهن و شیوههای زیست پایدار هستند که فراموش شدهاند. این بازسازی و بهرهبرداری هوشمند از آبانبارها نمایانگر رد قطعیتگرایی مدرنیته (که بر تکنولوژیهای عظیم و متمرکز تکیه دارد) و نگاهی چندجانبه و فرادستگاهی است که در پستمدرنیسم برجسته شده است.
ارج نهادن به روشهای محلی و تاریخی پاسخی انتقادی به شکست ایدههای توسعه در مدیریت منابع آب
از منظر پستمدرن، ارج نهادن به روشهای محلی و تاریخی با محور تقویت ظرفیتهای بومی و مشارکت اجتماعی، پاسخی انتقادی به شکست ایدههای توسعه خطی و فراگیر در مدیریت منابع آب است. همچنین، توجه به مسائل زیستمحیطی، عدالت در دسترسی به منابع و پایداری، در ترکیب با سنتگرایی خلاق، راهکاری معاصر را میآفرینند که همگی مصداق بارز تفکر پستمدرن در حوزه محیطزیست و توسعه پایدار است.
بنابراین، طرحهایی مانند آمادهسازی ۸۶ آبانبار در کاشان و اقدامات مشابه در اصفهان، نشانههایی از ورود به دورهای جدید است که در آن دانش بومی، فرهنگ پایدار و سبک زندگی متناسب با محیط زیست، در پیوند با فناوری و دانش روز، نقش کلیدی بازی میکنند تا بحرانهایی همچون خشکسالی و کمآبی را مدیریت کنند. این رویکرد بهخوبی مفاهیم پستمدرنیتۀ زیستمحیطی را در عمل و سیاستگذاری منطقهای تحقق میبخشد.
دیدگاهتان را بنویسید