اصفهان، شهر چهارفصل و گهواره تمدن ایران، با هزاران سال تاریخ و میراث غنی، همواره در کانون توجه جهانیان قرار داشته است. بافت تاریخی این کلانشهر، که گنجینهای بیبدیل از معماری، فرهنگ و هنر ایرانی است، امروز با چالشهای جدی روبرو شده است. ناهماهنگی میان دستگاههای اجرایی متولی، نگاه صرفاً موزهای به این میراث ارزشمند، و مشکلات ترافیکی در مناطق تاریخی، تصویری نگرانکننده از آینده این گنجینه باشکوه را ترسیم میکند.
به گزارش پایگاه خبری سپاهان خبر در حالی که اصفهان با ۲ هزار هکتار بافت تاریخی، که ۵۰۰ هکتار آن بافت فرسوده محسوب میشود، نیازمند رویکردی جامع و همافزا برای حفظ و احیای خود است، اما به نظر میرسد فقدان هماهنگی میان نهادهای مسئول، مانع از تحقق اقدامات اثربخش شده است. این وضعیت، ضرورت بازنگری اساسی در رویکردها و افزایش همکاریهای بیندستگاهی را گوشزد میکند.
ریشه مشکلات؛ ناهماهنگی در مدیریت میراث فرهنگی
حجتالاسلام منوچهر مهرویپور، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان، در یکی از جلسات علنی شورا، ریشه اصلی مشکلات مربوط به بافت تاریخی اصفهان را در «ناهماهنگی بین دستگاههای متولی» دانست. وی با اشاره به نهادهایی چون میراث فرهنگی، اداره کل راه و شهرسازی، شهرداری و سازمان اوقاف، تأکید کرد که این نهادها باید با یکدیگر همکاری و همافزایی بیشتری داشته باشند تا بتوان اقدامات گسترده و اثربخشی را در این مناطق حساس به سرانجام رساند. به گفته مهرویپور، این عدم هماهنگی سبب شده است که طرحهای احیا و بهسازی بافت تاریخی، آنچنان که باید، پیشرفت نکنند و اثربخشی لازم را نداشته باشند.
فراتر از موزه؛ نگاهی نو به احیای بافت تاریخی
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان، ضمن انتقاد از نگاه موزهای صرف به بافت تاریخی، بر لزوم تغییر این رویکرد تأکید کرد. وی بیان داشت: “نباید تنها به حفاظت از بناهای تاریخی اکتفا کرد، بلکه باید در کنار حفاظت، برای بهسازی و احیای کاربریهای مسکونی و تجاری در این مناطق نیز کوشید.” این دیدگاه، نشاندهنده اهمیت رویکردی جامع در مدیریت میراث فرهنگی است که هم به حفظ هویت تاریخی بناها توجه دارد و هم به زندهسازی و پویایی بافتهای تاریخی به عنوان فضاهای زیستی و اقتصادی اهمیت میدهد.
چالشهای ترافیکی در قلب تاریخی اصفهان
مهرویپور، به ویژه به معضلات ترافیکی موجود در مناطق یک و سه شهرداری اصفهان، که بخشهای مهمی از بافت تاریخی را در بر میگیرند، اشاره کرد. وی این مشکلات را عاملی برای ایجاد نارضایتی و سختی برای ساکنان و بازدیدکنندگان دانست و بر ضرورت رفع این چالشها تأکید کرد. حل مسائل ترافیکی در مناطق تاریخی، نه تنها به بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک میکند، بلکه تجربه بازدید از این مناطق را برای گردشگران نیز دلپذیرتر خواهد ساخت.
رصد پروژههای شهری؛ تضمین پیشرفت و توسعه
در ادامه جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان، محمد نورصالحی، رئیس شورای شهر، گزارشی از اجرای پروژههای عمرانی و خدماتی در سطح شهر ارائه داد. وی اعلام کرد که در حال حاضر ۶۰ پروژه بزرگ در بخشهای گوناگون شهری، از جمله حمل و نقل، فرهنگی و اجتماعی، در دست اجراست. نورصالحی اطمینان داد که هر یک از این پروژهها دارای جدول زمانبندی مشخصی بوده و توسط شهرداری و کمیسیونهای تخصصی شورا به صورت هفتگی پایش و رصد میشوند. این نظارت مستمر، تضمینکننده پیشرفت پروژهها و تحقق اهداف توسعه شهری است.
توانمندسازی مناطق کمتر برخوردار؛ گامی در جهت عدالت اجتماعی
احمد شریعتی، عضو هیأت رییسه شورای اسلامی شهر اصفهان، نیز به اجرای برخی اقدامهای عمرانی و خدماتی در سالهای اخیر اشاره کرد که منجر به بهبود شرایط در مناطق کمتر برخوردار شهر شده است. وی این اقدامات را گامی مهم در جهت تحقق عدالت اجتماعی و توزیع متوازن امکانات در سراسر شهر دانست. این رویکرد، نشاندهنده تلاش شورا برای رفع نابرابریهای منطقهای و ارتقاء کیفیت زندگی برای تمامی شهروندان اصفهان است.
فضاهای بازی ایمن برای کودکان؛ ضرورتی در مجتمعهای مذهبی
فرزانه کلاهدوزان، رییس کمیسیون خانواده، بانوان و جوانان شورای اسلامی شهر اصفهان، خواستار توجه ویژه به ایجاد فضاهای بازی ایمن و مناسب برای کودکان در مساجد جدیدالاحداث شد. این پیشنهاد، نشاندهنده اهمیت نهاد خانواده و توجه به نیازهای نسل آینده در برنامهریزیهای شهری است. ایجاد چنین فضاهایی در مراکز فرهنگی و مذهبی، میتواند به غنیسازی اوقات فراغت کودکان و تقویت ارتباط آنها با این مراکز کمک کند.
تابآوری فرهنگی، سرمایه پایدار
دکتر ناهید سعیدرضایی، پژوهشگر حوزه شهرسازی و میراث فرهنگی، در خصوص وضعیت بافت تاریخی اصفهان معتقد است: حفظ و احیای بافت تاریخی صرفاً یک وظیفه میراثی نیست، بلکه سرمایهگذاری در تابآوری فرهنگی و اجتماعی شهر است. ناهماهنگی بین دستگاهی، نه تنها روند مرمت و احیا را کند میکند، بلکه موجب از دست رفتن بخشهایی از هویت تاریخی شهر میشود. اگر به دنبال توسعه پایدار و جذب گردشگر در بلندمدت هستیم، باید رویکردی یکپارچه و بینبخشی را در مدیریت میراث فرهنگی اتخاذ کنیم. این شامل تعریف کاربریهای جدید و خلاقانه برای بناهای تاریخی، تسهیل قوانین برای مرمت توسط مالکان خصوصی، و ایجاد مشوقهای اقتصادی برای سرمایهگذاری در این مناطق است.
انتخابات هیأت رییسه؛ تداوم ثبات مدیریتی در شورای شهر
در پایان جلسه علنی، انتخابات هیأت رییسه شورای اسلامی شهر اصفهان برای ۱۰ ماه باقیمانده از دوره فعالیت شورای ششم برگزار شد. محمد نورصالحی با کسب اکثریت آراء، به عنوان رئیس شورا ابقا شد. سیدامیر سامع به عنوان نایب رئیس، فرزانه کلاهدوزان به عنوان منشی اول و سخنگو، علی صالحی به عنوان منشی دوم، و احمد شریعتی به عنوان خزانهدار انتخاب شدند. همچنین، ابوالفضل قربانی نیز به عنوان عضو شورای اسلامی استان رأی اعتماد گرفت. این انتخابات، نشان از ثبات مدیریتی در شورای شهر و تداوم برنامههای توسعهای اصفهان دارد.
راهی طولانی تا احیای کامل؛ نیازمند همبستگی ملی
کلانشهر اصفهان با داشتن ۲ هزار هکتار بافت تاریخی، که بخش قابل توجهی از آن بافت فرسوده است، وظیفه سنگینی در قبال حفظ این میراث گرانبها بر دوش دارد. استان اصفهان با بیش از ۲۲ هزار اثر تاریخی ثبت شده، از جمله ۱۵ اثر جهانی، و صدها خانه تاریخی، از قطبهای اصلی گردشگری ایران محسوب میشود. اما برای حفظ این جایگاه و شکوفایی هرچه بیشتر، نیازمند رویکردی جامع، هماهنگ و پایدار هستیم. رفع ناهماهنگیهای بیندستگاهی، تغییر نگاه به بافت تاریخی از صرفاً موزهای به فضایی زنده و پویا، و حل مشکلات زیرساختی مانند ترافیک، گامهای اساسی در این مسیر هستند. امید است با درایت مسئولان و مشارکت فعال شهروندان، اصفهان بتواند میراث تاریخی خود را به بهترین نحو برای نسلهای آینده حفظ و احیا نماید.
دیدگاهتان را بنویسید