نصرآباد نغمهای خاموش در دل تاریخ و درختان
دمشق، آنکارا، بغداد و امروز دوحه به ایستگاه های رایزنی سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران به منظور رسیدن به راهکاری برای کنترل اوضاع جاری در سوریه تبدیل شدند.
راهکار و ابتکار عملی که عراقچی می گوید «باید در طول همین رایزنی ها میان بازیگران مهم و تاثیرگذار منطقه ای به دست بیاید»، اما این واقعیت قابل کتمان نیست که اهداف و منافع متفاوت این بازیگران منطقه ای که تا پیش از پیشروی گروه های شورشی و مخالف بشار اسد هم مانع از رسیدن به راهکاری جامع برای بحران سیاسی در سوریه شده بود، پس از متزلزل شدن جایگاه ارتش و دولت اسد در میدان تحولات نظامی، بیش از پیش از هم فاصله گرفته است.
به نظر می رسد که هرچند در موضع گیری های شفاهی وزیر خارجه ایران در قبال تحولات میدانی در سوریه تغییر محسوسی در چند روز اخیر صورت نگرفته اما سیر تحولات میدانی و پیشروی سریع گروه های مخالف در خاک سوریه ناخودآگاه بر تصمیم و ابتکارهای بازیگران اصلی در این پرونده، به خصوص روسیه و ایران، تاثیرگذار است. در این محاسبه ها عدم موفقیت ارتش سوریه در برخورد کارآمد با پیشروی های جاری هم مورد توجه قرار می گیرد.
در رسانه های متفاوت منطقه ای و فرامنطقه ای با توجه به سیر تحولات میدانی در سوریه از نزدیک بودن پایان حکومت بشار اسد سخن گفته می شود و چهره ای چون نخست وزیر قطر هم در تازه ترین واکنش ها به این تحولات می گوید بشار اسد از فرصت آرامش برای آغاز اصلاح روابط خود با مردمش استفاده نکرد اما این قبیل موضع گیری ها هنوز در ادبیات سیاسی مقام های ایرانی و وزیر خارجه آن جایی ندارد.
عراقچی در گفت و گو با شبکه عراقی الشرقیه در این باره می گوید: ما پیشگو نیستیم و نمی‌توانیم از آینده خبر دهیم و هرچه تقدیر خدا باشد بر اساس آن عمل می‌کنیم.
جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر تمرکز دیپلماسی خود را بر جلب نظر تعداد بیشتری از کشورهای منطقه به تهدیدهای ناشی از تحولات جاری در سوریه و تلاش برای خنثی سازی قدرت بازیگری رو به فزونی ترکیه در این پرونده قرار داده است.
هرچند که به نظر می رسید انتظار اولیه جمهوری اسلامی ایران از کشورهای همسایه بخصوص عراق اعزام نیرو برای مبارزه با پیشروی های گروه های مخالف بشار بوده که نام برخی از آنها در لیست گروه های تروریستی سازمان ملل نیز به چشم می خورد، اما می توان گفت که پس از رایزنی های عراقچی در بغداد این انتظار نیز جای خود را به واقع بینی داده که ظاهرا در گفت و گوهای مقام های عراقی با وزیر خارجه ایران به او اطلاع رسانی شده است.
بر همین اساس است که عراقچی در گفت وگو با شبکه عراقی الشرقیه اشاراتی به ترجیح کشورهای مختلف در این باره داشته و می گوید: «امنیت عراق هم در خطر است و این کشور برای حفظ امنیت خود باید با تروریسم مقابله کند، اما شیوه این مقابله به تشخیص حکومت عراق بستگی دارد و این دولت عراق است که تصمیم می‌گیرد چگونه با تروریسم مبارزه و مقابله کند.گاهی باید تروریسم را در نطفه خفه کرد و گاهی هم باید در مرزها با آن مقابله کرد، شیوه‌های مختلفی برای این کار وجود دارد و این دولت عراق است که در این باره تصمیم می‌گیرد.
از مجموع سخنان وزیر خارجه ایران در بغداد و دوحه و اشاره به اینکه محور رایزنی های صبح امروز با وزیر خارجه ترکیه و امیر قطر در دوحه این بود که «چه مسیری را باید در حمایت از مردم سوریه و حفظ تمامیت ارضی و وحدت سرزمینی این کشور اتخاذ کرد»، می توان نتیجه گرفت که جمهوری اسلامی ایران با در نظرداشت واقعیت های جاری در میدان و تاثیر این تحولات بر جایگاه مهره های تاثیرگذار در این پرونده، اولویت های خود را به گونه ای تعریف کرده که نخست در حوزه حفظ تمامیت ارضی و وحدت سرزمینی سوریه، حمایت سایر کشورهای نگران منطقه را جلب کند و به راهکاری دسته جمعی برای تامین این هدف برسد و دوم آنکه قدرت بازیگری خود در پرونده سوریه را که ناگفته پیداست در نتیجه این تحولات آسیب دیده، حفظ کند.
دیدگاهتان را بنویسید