هشدار یک آنکولوژیست : اصفهان به کانون بحران‌ها

آنفولانزا + آلودگی = اصفهان

اکثر بیمارستان ها و مطب های اصفهان تقریبا جای سوزن انداختن ندارد، بیشتر از آنفولانزا و تصادف این آلودگی هواست که علت مراجعه بیماران است. تنگی نفس، سرفه های عفونی و سوزش چشم و بینی و گلو، شکایت مشترک آن هاست که به گفته پزشکان، اگر چه می تواند علائم بیماری های مختلفی باشد اما در حال حاضر به دلیل سمومی است که در هوا وجود دارد.

پوریا عادلی، سرطان شناس متخصص رادیوانکولوژی در این خصوص به ما گفت: به‌عنوان یک پزشک متخصص در حوزه سرطان ، هر روز با رنج بیماران و خانواده‌هایشان روبرو هستم. بخش قابل‌توجهی از این رنج، ریشه در عوامل محیطی قابل پیشگیری دارد که در صدر آن‌ها، آلودگی هوای شهری قرار می‌گیرد. وی ادامه داد: کلانشهر اصفهان، با تمام زیبایی‌های تاریخی و فرهنگی خود، متأسفانه در سال‌های اخیر به یکی از کانون‌های بحران آلودگی هوا در ایران تبدیل شده است.

این متخصص آنکولوژی توضیح داد:از منظر علمی، آلودگی هوا به‌ویژه ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون و کمتر از ۱۰ میکرون، دی‌اکسید نیتروژن ، بنزن، هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای و ازن سطح زمین، جزو مواد قطعی یا محتمل سرطان‌زا برای انسان (بر اساس رده‌بندی آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان) طبقه‌بندی شده‌اند. این ذرات و گازها به‌واسطه اندازه فوق العاده ریز خود، می‌توانند از سدهای دفاعی دستگاه تنفسی عبور کرده، وارد جریان خون شده و به اندام‌های مختلف بدن از جمله ریه‌ها، نفوذ کنند.

عادلی اضافه کرد: مکانیسم سرطان‌زایی آلودگی هوا چندوجهی و پیچیده است. این ذرات با ایجاد استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن سیستمیک، به (دی.ای.ان) سلول‌ها آسیب می‌زنند و مسیرهای ترمیم طبیعی (دی.ان.ای) را مختل می‌کنند. این التهاب مزمن، خود بستری برای رشد و تکثیر سلول‌های آسیب‌دیده و در نهایت ایجاد بدخیمی است. به‌طور خاص، ترکیباتی مانند بنزوپیرن به وفور در احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی در خودروها، صنایع و … یافت می‌شود، پس از متابولیزه شدن در بدن، به ترکیباتی فعال تبدیل می‌شوند که مستقیماً با(دی ان ای) پیوند تشکیل داده و باعث جهش‌های سرطانی می‌شوند.

وی بیان داشت: در شرایط شهر اصفهان، این آلاینده‌ها عمدتاً منشأ انسانی دارند، تردد خودروهای فرسوده با موتورها و سیستم‌های احتراق غیراستاندارد، صنایع آلاینده، و گاهی نیز پدیده گرد و غبار، ترکیبی کشنده را ایجاد می‌کنند.

این سرطان شناس گفت: مطالعات اپیدمیولوژیک متعدد در جهان نشان داده‌اند که قرارگیری طولانی‌مدت در معرض سطوح بالای(پی ام۲.۵) و(ان ا ۲) با افزایش معنادار بروز سرطان ریه در ارتباط است، حتی در افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند. این خطر برای ساکنین مناطق نزدیک به خیابان‌های پرترافیک یا مراکز صنعتی به مراتب بیشتر است.

او اعلام کرد: علاوه بر سرطان ریه، شواهد قوی از ارتباط آلودگی هوا با افزایش خطر سرطان‌های مثانه (به دلیل دفع متابولیت‌های سمی از طریق ادرار)، سرطان خون (به دلیل تأثیر مستقیم بر مغز استخوان) و احتمالاً سرطان سینه وجود دارد.

عادلی در توضیحات بیشتر گفت: این موضوع به ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان، بیماران قلبی-عروقی و ریوی و کسانی که سابقه ژنتیکی سرطان دارند، نگران‌کننده‌تر است. کودکان به دلیل سرعت بالای تقسیم سلولی، نرخ تنفس بیشتر نسبت به وزن بدن و سیستم ایمنی در حال توسعه، در معرض خطر بالاتری برای عواقب طولانی‌مدت از جمله سرطان قرار دارند.

این پزشک متخصص بیان داشت: راه حل این بحران، تنها در حیطه فردی نیست و نیازمند عزمی جدی و اقدامات علمی، فنی و مدیریتی در سطح کلان است. برای اصفهان، اولویت‌های علمی شامل: ۱) نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و حذف تدریجی خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده، ۲) ارتقای استانداردهای سوخت و اجرای دقیق معاینه فنی، ۳) انتقال یا به‌روزرسانی فناوری‌های صنایع آلاینده با نظارت مستمر بر خروجی آن‌ها، ۴) توسعه گسترده فضای سبز به‌عنوان فیلتر طبیعی هوا و ۵) استقرار سیستم پایش دقیق و لحظه‌ای کیفیت هوا است.

وی تاکید کرد: آلودگی هوا یک سم محیطی ( رهش آهسته) است که تأثیرات مرگبار آن ممکن است سال‌ها بعد ظهور کند. سرمایه‌گذاری برای هوای پاک، در حقیقت سرمایه‌گذاری برای پیشگیری از یکی از مخرب‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌های قرن، یعنی سرطان، است. سلامت مردم اصفهان، این میراث ارزشمند ملی، در گرو تصمیمات امروز ما برای داشتن هوایی سالم‌تر است.