مدتی قبل و در پی گسترش درگیری میان روسیه و اوکراین پس از بینتیجه ماندن مذاکرات صلح استانبول، اروپاییها به منظور جلوگیری از پیشروی روسیه در جبهه جنگ یک بسته تحریمی جدید را علیه این کشور اعمال کردند.به گزارش سپاهان خبر; از طرفی دیگر آمریکا نیز برای متوقف کردن روسیه این کشور را به حمله مستقیم تهدید کرد و ترامپ نیز در راستای سیاستهای یکجانبهگرایانه خود ضربالاجلی را برای روسیه تعیین کرد. آمریکا تحریمهای جدید را علیه روسیه اعمال کرد و از طرفی شرکا و خریداران نفت روسیه را نیز تحت فشار قرار داد. در مقابل مقامات کرملین بر مواضع خود پافشاری کرده و اعلام کردند.
در مقابل هرگونه تهدید، فشار و تحریم مقاومت خواهند کرد. علیرغم سیاستهای تحریمی و تهدیدی غرب اما سران روسیه و آمریکا به دعوت ترامپ در ایالت آلاسکا آمریکا با یکدیگر ملاقات و گفتوگو کردند تا برای پایان جنگ اوکراین زمینهسازی کنند. در ارتباط با گفتوگوی پوتین و ترامپ در آلاسکا و چشمانداز آن بر جنگ اوکراین، دکتر حمیدرضا اکبری(استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بینالملل) در گفتوگوی اختصاصی با سپاهان خبر به چند سوال پاسخ داد.
نشست آلاسکا بدون هیچ توافق یا بیانیهای رسمی پایان یافت اما طرفین ادعا میکنند که گفتوگوها مثبت و تعاملی بوده است، ارزیابی شما چیست؟
با اینکه این نشست بیانیه مشترک نداشت اما مصاحبه مطبوعاتی داشت و به نوعی این مصاحبه میتواند جای بیانیه مشترک را بگیرد. گفتوگوهای آلاسکا مبتنی بر دیپلماسی قدرتهای بزرگ بینالمللی طراحی شدهاست و نمیتوان گفت لزوما مذاکرات بینتیجه بوده یا به بنبست رسیده است. جائیکه قدرتهای بزرگ با هم گفتوگو میکنند قبل از هر توافقی به دنبال تثبیت موقعیت راهبردی خودشان هستند و اینکه بتوانند امکانات خود و اتفاقات محیط پیرامونی را کنترل بکنند. از این زاویه این نشست تامین نظر این دو قدرت بزرگ را به همراه داشتهاست.
عدم حضور اوکراین و تروئیکای اروپایی در نشئت آلاسکا، میتواند بر مذاکرات آینده تاثیر منفی داشتهباشد؟
این گفتگوها از هر دو طرف روسیه و آمریکا، به عنوان گام نخست میتواند تعریف شود لذا عدم حضور اوکراین و تروئیکای اروپا در گام نخست شاید مشکلی برای مذاکرات و موقعیتهای بعدی ایجاد نکند چراکه بیانیه رسمی اتحادیه اروپا و نیز سخنان منتشر شده از سوی رئیس جمهور اوکراین نشان میدهد که آنها اساسا با این روند و عدم حضور در مذاکرات مشکلی نداشتهاند.
لذا تداوم این رویکرد میتواند به مراحل بعدی مذاکرات کمک کند بدون اینکه کارشکنی جدی از سوی چه اروپا چه اوکراین علیرغم نگرانیهای جدی که دارند، ایجاد شود.
مذاکرات آتی بین روسیه و اوکراین در صورت برگزاری صرفا برای آتشبس خواهد بود یا برای صلح بلندمدت؟
طبق روند طراحی شده ابتدا گفتوگو بین آمریکا و اوکراین انجام میگیرد که اگر به نتیجه برسد سپس گفتگوهایی میان روسیه و اوکراین با وساطت آمریکا یعنی یک گفتوگوی سهجانبه شکل میگیرد. به تناسب آن اروپا هم میتواند نقش اساسی داشتهباشد. اگر در این قالب پیش برود باتوجه به رویکرد یا گفتمان صلحپایدار که آمریکا بر آن تاکید دارد و اینکه مخالف آتشبس مقطعی هست، میتوان گفت این روند میتواند یک روند برای صلح تلقی شود و نه آتشبس.
واگذاری بخشی از خاک اوکراین (منطقه دونباس) محتملترین گزینه و شرط اساسی روسیه برای پایان درگیری است. این مسئله نوعی شکست برای جبهه غرب محسوب میشود؟
اساسا قبل از این جنگ نیز روسیه منطقه کریمه را اشغال کردهبود و به نوعی غیررسمی این اشغال توسط اوکراین پذیرفته شدهبود. اگر این واگذاری به یک معنا منجر به مذاکرات صلح شود با یک تضمین امنیتی یه یک طرف آن آمریکا و یک طرف آن اروپا باشد و نقش ناتو نیز جدی گرفته شود .
باتوجه به اینکه اوکراین در صحنه نبرد کاملا شکست نخورده است و باتوجه به اهداف و شروط پیروزی که روسیه برای خودش تعریف کردهبود، از دستدادن یک سری خاکها همچون منطقه دونباس یا حتی خرسون یا مناطق تحت اشغال روسیه در کوتاهمدت شاید نوعی عقبنشینی حساب شود.
اما در بلندمدت باتوجه به روند استراتژیک که اروپاییها در پیش خواهند گرفت و آمریکا نیز شاید پشت آن باشد به یک معنا شاید بتواند باعث بالا رفتن هزینههای روسیه برای حفظ این مناطق و نیز مشروعیتسازی اشغال این مناطق شود. در کل در یک روند کوتاهمدت این مسئله شکست تلقی میشود اما در میانمدت و بلندمدت ممکن است اقداماتی صورت بگیرد که این وضعیت را از حالت شکست خارج کند.
در صورت عدم دستیابی به مذاکرات صلح چه آیندهای برای جنگ متصور هستید؟
در اینباره چهار سناریو میتوان در پیش گرفت. یک سناریو نوعی توافق محدود و مرحلهای است. سناریو دیگر ادامه یافتن همین جنگ فرسایشی است که میتواند باتوجه به نوع حمایت اروپا و آمریکا از اوکراین، کم و زیاد ادامه پیدا کند.
سناریو دیگر این است که فشار غرب بر روسیه بیشتر شود که در بیانیه اروپا هم آمدهبود و این میتواند هزینه جنگ را برای مسکو افزایش دهد و یک سناریو دیگر این است که روسیه بتواند جایگاه خود را در مناطق اشغال شده تثبیت کند و به صورت یکطرفه اعلام آتشبس کرده و مناطق را تحت کنترل خود بگیرد و در یک فرآیند که دیپلماسی پس از جنگ نامیده میشود، بتواند وارد یک فرآیند چانهزنی گسترده با غرب و آمریکا شود.
دیدگاهتان را بنویسید