سند استیصال صهیونیستها
یزد، سرزمین آیین‌های دیرپا، در تقویم سوگواری خود مراسمی دارد که نظیر آن را در هیچ نقطه‌ای از جهان اسلام نمی‌توان یافت. آیینی که بیش از یک قرن است بی‌وقفه برگزار می‌شود؛ به احترام شهیدی بی‌جنازه که هنوز هم مردم برایش مجلس ختم می‌گیرند. این مراسم که با عنوان «پرسه امام حسین (ع)» شناخته می‌شود، در روز سیزدهم محرم‌الحرام، با تمرکز در مسجد تاریخی ملااسماعیل ـ محل فعلی نماز جمعه یزد ـ برگزار می‌گردد و اکنون به‌عنوان میراث فرهنگی ناملموس ثبت ملی نیز رسماً شناخته شده است.
ریشه‌ای عمیق، رسمی ثبت‌شده
به گزارش سپاهان خبر; مراسم پرسه امام حسین (ع) سابقه‌ای بیش از صد ساله دارد و در طول دهه‌ها با حضور روحانیون برجسته، هیأت‌های مردمی، کاسب‌کاران و عموم مردم یزد، با نظم مثال‌زدنی برگزار شده است. این آیین به همت مرحوم حجت‌الاسلام سید علی‌محمد وزیری ـ عالم برجسته و مؤسس کتابخانه وزیری یزد ـ بنیان‌گذاری و در دوره معاصر احیا شد.
مردم یزد، به‌ویژه بازاریان و کاسبان، این روز را چون روز ختم امام حسین (ع) می‌شناسند و در آن حضور فعال دارند.
ساختار ویژه و نظم استثنائی مراسم
از بامداد سیزدهم محرم، مسجد ملااسماعیل میزبان هیأت‌های منتخب عزاداری است. در استان یزد بیش از ۱۵۰۰ هیأت مذهبی فعال هستند و در شهرستان یزد بیش از ۳۰۰ هیأت؛ اما با توجه به محدودیت زمان، فقط حدود ۱۲ تا ۱۴ هیأت در قالب برنامه‌ریزی و قرعه‌کشی رسمی انتخاب می‌شوند تا در این آیین شرکت کنند.
این هیأت‌ها با پوشش یکدست مشکی، نظم کامل و بدون علم و سنج، از یک درب مسجد وارد و از درب دیگر خارج می‌شوند. آن‌ها عزاداری عبوری می‌کنند؛ بی‌هیاهو، بی‌ادعا، اما در نهایت ادب و تأثیر. سکوت و وقار مسجد، صدای سینه‌زنی را بلندتر از هر بوق و دهلی می‌سازد.
روحانیون؛ میزبانان رسمی، بی‌مزد و منت
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مراسم، میزبانی کامل روحانیون بومی استان یزد است؛ روحانیونی که با سر برهنه و تحت‌الحنک آویخته، بدون دریافت هیچ مزدی، همه امور مراسم را به عهده می‌گیرند:
از سامان‌دهی هیأت‌ها گرفته تا برپایی منظم مراسم، سخنرانی‌ها، روضه‌خوانی و حتی پذیرایی با چای، آب، خرما و نذورات. این حضور صمیمانه، جلوه‌ای از تواضع علمی و عاطفه مذهبی است که در کمتر جایی دیده می‌شود.
آیین دسته بنی‌اسد؛ تشییع نمادین شهدا
یکی از لحظات اوج این مراسم، برگزاری آیین دسته نمادین بنی‌اسد است. ساعتی پیش یا پس از اقامه نماز ظهر و عصر، گروهی از عزاداران با لباس‌های مشکی متحدالشکل، با بیل و کلنگ در دست وارد مسجد می‌شوند. این آیین نماد تشییع پیکر شهدای کربلا توسط طایفه بنی‌اسد است که بنا بر روایات، سه روز پس از عاشورا، با راهنمایی امام سجاد (ع) پیکرها را دفن کردند.
دسته بنی‌اسد در یزد، با بوریای نمادین، روضه‌خوانی و ذکر مصیبت، این واقعه تاریخی را بازسازی می‌کند؛ رویدادی که فقط در یزد و فقط در مسجد ملااسماعیل با چنین شکوه و هویت آیینی برگزار می‌شود.
ثبت در تاریخ، جاری در دل‌ها
این آیین برخلاف بسیاری از مراسم‌های محلی، صرفاً محدود به خاطره جمعی نیست؛ بلکه ثبت ملی شده و در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران قرار گرفته است.
در کنار یزد، برخی از شهرستان‌های استان نیز این آیین را برگزار می‌کنند، اما آن‌چه در مسجد ملااسماعیل جریان دارد، نسخه اصلی و مرجع این سوگواری است؛ الگویی برای وحدت، ادب، دیانت و مردم‌داری.
جمع‌بندی: صدای بی‌صداها
مراسم پرسه امام حسین (ع)، صدای بی‌صدای عزاداری است.
مجلس ختمی برای مظلوم‌ترین شهید تاریخ، آن هم در شهری که عاشورا در تار و پودش تنیده شده است.
این آیین نه‌تنها در حافظه مردم یزد، که در سند رسمی تاریخ کشور نیز ماندگار شده است؛ و خواهد ماند، تا وقتی که نام حسین (ع) زنده است.
دیدگاهتان را بنویسید